Nazioarteko Espazio Estazioa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Dexbot (eztabaida | ekarpenak)
t Removing Link FA template (handled by wikidata)
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
88. lerroa:
|}
 
'''Nazioarteko Espazio Estazioa''' ([[ingeles]]ez ''International Space Station'' edo '''ISS''') bost espazio agentziaren proiektua da: [[NASA]] ([[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]]), RKA ([[Errusia]]), JAXA ([[Japonia]]), CSA ([[Kanada]]) eta [[Europako Espazio Agentzia|ESA]] ([[Europa]]) agentziena, alegia. Brasilgo espazio agentziak ere parte hartzen du, [[NASA]]rekin duen kontratu baten bidez. Italiako espazio agentziak ere hainbat lanetarako kontratuak eginda ditu, nahiz eta [[Italia]] [[ESAEuropako Espazio Agentzia|ESAren]]ren barnean dagoen herrialdeetako bat izan.
 
Nazioarteko Espazio Estazioa [[LurLurra]]rarenren inguruan dabil orbitan, Lurretik 360km-ko garaieran, eta 92 minuturo Lurrari itzuli bat ematen dio. 2007ko abuztuaren 14an bere 50000. itzulia bete zuen.
 
ISSren horniduraz, bai errusiar [[Soiuz]] eta [[Progress]] espazio-ontziak eta baita estatubatuar espazio-ontziak ([[Endeavour]], [[Discovery]] eta [[Atlantis]]) ere arduratzen dira.
97. lerroa:
== Hasierak ==
 
1980. hamarkadako lehenengo urteetan, [[NASA]]k bere [[Freedom]] espazio estazioa planeatu zuen; sobietarrek [[Mir (espazio estazioa)|Mir]] eta [[Salyut]] zituzten bezala, estatubatuarrek ere espazio estazio bat izan zezaten. Baina Sobietar Batasunaren gainbeheraren eta [[Gerra hotzaHotza|Gerra hotzaren]]ren ondorioz, proiektua deuseztatu egin zuten. [[Espazioko lasterketa]]ren amaiera, estatubatuarrek Kanada, Europa, Japonia eta Errusiarekin elkarrizketak edukitzera eraman zituen 1990.eko hamarkadaren hasieran, nazioarteko espazio estazio bat eraikitzeko. Proiektu hau 1993.urtean iragarri zuten eta hasieran "Space Station Alpha" izan zuen. Espazio estazio hori hainbat espazio estazioren proiektuen batura izatea nahi zuten: ([[Mir2]] errusiarra (Oraingo ''[[Zvezda]]'' modulua, Mir2ren muina da), ''Freedom'' estatubatuarra, ''Columbus'' modulu europarra eta esperimentu modulu japoniarra.
 
ISSren historia 1998ko azaroaren 20an hasi zen. ''Proton'', errusiar kohetea ''Zarya'' modulua lurraren orbitan jarri zuenean, honek ISSari behar duen energia eta propultsioa emateko diseinatuta dago.Hainbat hilabete geroago NASAkUnity nodoa orbitan jarri zuen berriro Endeavour anezkari esker. Horrek lau pertsona bidali zituen espazio estaziora, han sistema elektronikoa berritzeko eta akatsak obetzeko. 2000. urtean Zvezda errusiar modulua gehitu zen honi esker lehenengo astronautak han “bizi” ahal izan zuten. Urriaren 11an Unity nodoari ITS Z1 estruktura gehitu zuten hau lortu zuen, estazioa lurrarekin komunikatzea . Azaroaren 2an lehenengo tripulazioa heldu zen Soyuz kapsulara azken hau urriaren 31an espazioratu zen. Hilabete bat geroago lehenengo modulu fotovoltaikoa instalatu zuten, eguzki energiaz estazio osoa ondo funtziona dadin. Hurrengo urtean Destiny laborategia martxan jarri zuten noski, Estatu Batuetan egina. [[2001]]eko [[otsailaren 7an]] gehitu zen [[Atlantis]] anezka erabilita. [[2001]]eko [[apirilaren 19]]an lehenengo beso artikulatua gehitu zuten SSRMS deitua, honekin batera italiar modulu bat eta UHF antena bat heldu zen.Uztailaren 12an deskonpresio kamera bat instalatu zuten, honi esker astronautek espaziora irten zezaten eta beraien lehengo urratsak espazioan emateko. [[Irailaren 14]]an besta deskonpresiozko kapsula gehitu zuten errusiarrek.