Gari: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Joxemai (eztabaida | ekarpenak)
tNo edit summary
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
2. lerroa:
{{taxotaula automatikoa
|taxon = Triticum
|authority = [[Carolus LinnaeusLineo|L.]]
|subdivision ranks = Espezieak
|subdivision =
20. lerroa:
''[[Triticum monococcum|T. monococcum]]''<br />
''[[Triticum polonicum|T. polonicum]]''<br />
''[[Triticum speltaEspelta|T. spelta]]''<br />
''[[Triticum sphaerococcum|T. sphaerococcum]]''<br />
''[[Triticum timopheevii|T. timopheevii]]''<br />
28. lerroa:
''[[Triticum vavilovii|T. vavilovii]]''<br />
''[[Triticum zhukovskyi|T. zhukovskyi]]''<br />}}
'''Garia''' (''Triticum'' spp.)<ref name=Belderok>Belderok, Bob & Hans Mesdag & Dingena A. Donner. (2000) ''Bread-Making Quality of Wheat''. Springer. p.3. ISBN 0-7923-6383-3.</ref> [[landare loredun]] [[poaceae|graminea]] [[belarkarabelar]]kara da. [[Ekialde HurbilHurbila|Ekialde Hurbilean]]ean [[etxekotze|etxekotu]] zen duela milaka urte, eta mundu osoan hazten da egun. Gehien ekoizten diren [[zereal]]etako bat da, [[arto]]arekin eta [[arroz]]arekin batera, eta haren [[kariopsi|aleak]] gizakiarentzat funtsezko elikagaietako dira, bereziki [[ogi]]aren osagai nagusi moduan, baina baita [[galletagaileta|galletak]]k, [[pastel (argipena)|pastelak]]ak, [[pasta (argipena)|pasta]], [[fideo]]ak, [[kuskus]]a eta antzekoak egiteko ere. Horretaz gainera, garia [[hartzidura|hartzituta]], [[garagardo]]a, [[alkohol]]a, [[vodka]] edariak, besteak beste, eta [[bioerregai]]ak ere egin daitezke. Garia [[aziendaabere|aziendentzako]] janari gisa ere landatzen da, eta gari-landarearen [[lasto]]a abereak bazkatzeko nahiz eraikinen teilatuak egiteko erabil daiteke.
 
== Garia nutrizioan ==
 
Gariak [[proteina]] kopuru handia du, baina baina haren proteina batek, [[gluten]]ak alegia, erantzun immunologiko desegokia eragiten du pertsona zenbaitengan. Gaixotasun horri [[gaixotasun zeliako|zeliakia]] deritzo.
 
== Erreferentziak ==