Protobulgariar: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robotak {{Commonskat}} gehitu du. Txantiloiak commons:category:Bulgars lotu du, Wikidataren arabera.
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
1. lerroa:
[[Fitxategi:Pontic_steppe_region_around_650_AD.png|thumb|right|300px|'''''Bulgar''''' herrialdearen kokalekua 650. urtearen inguruan.]]
'''Protobulgariarrak''' edo '''''bulgar''''' izenarekin ezagututakoak (baita ''[[hunoak|huno]]-bulgarrak'' ere) VII. mendean [[Estepa Pontikoa]]n eta [[Volgako Bulgaria|Volga ibaiaren arroan]] bizi zen herri erdi-[[nomada]] bat izan zen. [[Etnia|Etnikoki]] [[Oghurera|Oghur hizkuntzako]] [[Turkiar herriak|turkiarrak]] zirela uste da, jatorri [[eszitia]]r-[[sarmaziasarmaziar]]rrekoreko eta [[alano]]ko zenbait elementu gehituta. Eztabaida dago ea protobulgariarren elementu sarmaziar horiek turkiar sarmaziartuen ondorio ala sarmaziar turkiartutako ondorio diren. Bestalde, talde honek [[Eurasiako estepa]]n zehar mendebalderantz izan zuen migrazioan beste talde etniko batzuk integratu zituen bere baitan.
 
Jatorriz Asia erdialdeko nomadak ziren, baina VII. mendean sedentario bihurtu ziren, Estepa Pontikoan [[Bulgaria Handia]] sortuz. 668. urtean [[Khazar Inperioa]]n sartu ziren. 680an [[Asparukh|Asparukh khanak]] [[Eszitia Txikia]] konkistatu zuen, [[Mesia]]rako bidea irekiz, eta [[Lehen Bulgariar Inperioa]] ezarri zuen. Lau mende geroago, X. menderako, inperio hori [[eslaviar]]tuta zegoen.
 
670. urtearen inguruan [[Volga|Volga ibaiaibaiaren]]ren arroan beste estatu bat sortu zuten protobulgariarrek, [[Volgako Bulgaria]]. Protobulgariar hauek XIII. mendera arte mantendu zuten haien nortasuna eta [[Mongolen Inperioa]]ren lehen erasoari eutsi zioten 1223an. Hala ere, azkenean azpiratuak izan ziren eta haien hiriburua, [[Bolghar]], mongolen [[Urrezko Horda]]ren hiri nagusietako bat bihurtu zen. Geroago, [[Volgako tatariarrak|Volgako tatariar]] bihurtu ziren eta gaur egungo [[Tatarstan]] osatu zuten.
 
{{commonskat}}