Equidae: berrikuspenen arteko aldeak

| filuma = [[Kordatu|Chordata]]

| klasea = [[Ugaztun|Mammalia]]

| ordena = [[Perisodaktilo|Perissodactyla]]

'''Equidae''' (izen [[taxonomikotaxonomia|taxonomikoa]]a) edo '''ekidoak''' (batzuetan ''zaldien familia'' gisa izendatua) [[zaldi]]ak, [[asto]]ak, [[zebra]]k eta antzeko [[animalianimalia]]akk biltzen dituen [[ugaztun]] [[perisodaktilo]] eta [[solipedo]] familia dira. Familia honetan [[genero]] bakarra dago, Equus izenekoa. Bere kideak gorputadarraen muturretako behatzetarik bakar baten gainean dabiltza, hirugarrena hain zuzen. Espezie guztiek antzeko [[hortz]] kopurua dute: gutxienez 34 [[hortz]] eta gehienez 42. Mundu guztian barrena zabaldurik daude.

Familiaren [[espezie fosil]] asko ezagutzen dira, genero eta [[familia (biologia)|azpifamilia]] ezberdinetan sailkaturik. '''Ekido''' terminoa erabiltzen denean familia honi dagokio, nahiz eta bizirik dagoen [[Equinae]] azpifamiliako animalien inguruan hitz egiteko erabiltzen den.

Zaldiaren sorrera duela 50 milioi urte kokatzen da. [[Eozeno]]an bazegoen zaldiaren [[arbaso]]a izan zen [[erbi]]aren tamainiko animalia, Hyracotherium izenekoa. [[Baso]]etan bizi omen zen, [[hosto]]ak janez. Lau [[behatz]] zituen aurreko hanketan eta hiru atzekoetan. [[Hagin (argipena)|Hagin]] eta [[haginaurreko]] tuberkulatuak zituen, zementurik gabeak.

[[Oligozeno]]an animali haiek migratzen hasi ziren. [[Bering (itsasartea)|Beringeko itsasartea]] gurutzatu zuen eta [[Amerika|Ameriketan]] barrena zabaldu omen ziren. [[Europa]]n eta [[Asia]]n geratutakoak [[paleoterido]]en (hau da, [[Lophiorterium]]a zein [[Palaotherium]]a) aurrekoak izan ziren.

Bere aldetik, Pliohippusak, Ameriketan zein Eurasian iraun egin zuen eta espezie hau izan zen eboluzioaren bidez [[Equus fosilis]]-a bilakatu zen. Abere hauek benetako zaldiak ziren jada. Zaldi hark behatz bakarra zuen jada, eta bere garaiera 160 zentimetrokoa zen. Belaze handietan trostan ibiltzeko moldaturik zegoen. Espeziea, hala ere, [[Kuaternario|Laugarren aroaroaren]]aren hasieran desagertu zen Ameriketatik.

Equus generoko lehendabiziko espezie haren bilakaeraren bidez beste espezie guztiak sortuz joan ziren [[Pleistozeno]]an zehar: Zebra ezberdinak [[Afrika]]n, astoak [[Ekialde Hurbila|Ekiade Hurbilean]], zein Europan eta [[hemion]]ak Asian. Bere aldetik aurreneko zaldiak Eurasiako erdialdeko [[ordoki|ordeka]] zabaletan kokatu zen.

* [[Zaldi|Equus caballus]] edo etxeko zaldia. Bere banaketa mundu guztian barrena da.

* [[Przewalski zaldi|Equus przewaskii]], egun bakarrik [[Mongolia]]ko lautadetan bizi dena.

* [[Asto|Equus asinus]], [[Ekialde Hurbila|Ekialde Hurbileko]] etxeko asto zein basa astoak.

* [[Onagro|Equus hemionus]], [[Asia]]ko basa astoa.

* [[Mendi-zebra|Equus zebra]], [[Afrika]]ko mendiko zebra.

* [[Zebra arrunt|Equus quagga]], Afrikako zebra arrunta.

* [[Grevy zebra|Equus grevyi]], Grevyiren zebra, munduko basazaldirik handiena.

** ''[[Enzebra|Equus hydruntinus]]'' †