Psametiko II.a: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robotak {{Commonskat}} gehitu du. Txantiloiak commons:category:Psammetichus II lotu du, Wikidataren arabera.
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
1. lerroa:
[[Fitxategi:Egypte louvre 037.jpg|thumb|Psametiko II.a ([[Louvre museoa|Louvre]])]]
'''Psametiko II.a''' ANtzinako Egiptoko [[faraoi]]a izan zen, [[XXVI. dinastia]]koa. [[Nekao II.a]]ren semea izan zen eta sei urte inguruz errege izan zen, [[K. a. 595590eko hamarkada|K. a. 595etik]]etik [[K. a. 580ko hamarkada|K. a. 589]] arte, [[Sexto Julio Afrikano]] eta [[Herodoto]]k diotenaren arabera, [[Eusebio Zesareakoa]]k, Psametikoren erregealdia 17 urtekoa izan zela dioen arren.
 
[[Faraoi]] honen aktibitatea, nagusiki, [[Kusheko erresumaErresuma|Kushen]] aurkako kanpainan oinarritu zen, non [[XXV. dinastia]]ko erregeen ondorengoak errege ziren. Espedizioa [[K. a. 592590eko hamarkada|K. a. 592an]]an gertatu zen, [[Elefantina]]tik abiatuz, [[Nilo]] ibaiaren hirugarren urjauziraino barneratu zen, ''Antalani'' erregea edo bere anaia eta ondorengo izan zen ''Aspelta''ren aurka borrokatuz. Egiptoar tropen garaipenaren ondoren, nagusiki libiar mertzenarioek osatzen zituztenak, lehen [[ur-jauzi]]aren iparralderantz atzera egin zuen.
 
Papiro batek, idazkera [[demotiko]]duna, Psametikok [[Kanaan]]era egin beharreko bidaia baten atzerapena azaltzen du, beharbada, merkataritza itunen ezartzeak eta, zati batean behintzat, [[Nekao II.a]]k babiloniar armadaren aurka jasandako porrotaren ondoren galdutako eragina berreskuratzeko saiakerak justifikatua.
 
== Bere garaiko lekukotzak ==
''Montecitorio''ko [[obelisko]]a, Psametikoren garaian altxatua izan zen [[Heliopolis]]en. [[Erromatar Inperioa]]ren lehen enperadore izan zen [[Zesar Augusto|Augustok]]k, [[Erroma]]ra eramatea agindu zuen, [[eguzki erloju]] handi bezala erabiltzeko Marteren Zelaian. [[X. mendea]]n erori zen. [[Sixto V.a]] aita santuak, altxatzea agintzen du [[1587]]an. [[Benedikto XIV.a]]k berriztu eta berriz altxatzen du [[XVIII. mendea]]n. Gaur egun, [[Erroma]]ko ''Piazza de Montecitorio''n dago.
[[Fitxategi:Vasi-Bergung-Obelisk.jpg|thumb|280px|Psametiko II.aren obeliskoa Montecitorion, [[Erroma]] ([[Italia]]). Giuseppe Vasiren [[irarlangrabatu|irarlana]]a.]]
* Bi obelisko altxatu zituen [[Heliopolis]]en (Arnold)
* Hibisen tenplua sortu zuen, El-Jargako oasia (Arnold)
16. lerroa:
'''Inskripzioak erregearen izenarekin''':
 
* UC14536 hilarria ([[Petrie museoa|Petrie Museoa]])
* [[FileFilae|Filen]]n aurkitutako zatiak (Arnold)
* Blokeak El-Naharyan, Saisetik 15 kilometro hegoaldera (Arnold)
* [[Abidos (Egipto)|Abidos]], [[Karnak]] eta [[Elefantina]]n aurkitutako tenpluen blokeak (Arnold)