Zwingli: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
||
19. lerroa:
| datu gehigarriak =
}}
'''Huldrych Zwingli''' ([[Wildhaus]], [[Sankt Gallen kantonamendua]], [[1484]]ko [[urtarrilaren 1]]a – [[Kappel am Albis]], [[Zürich kantonamendua]], [[1531]]ko [[urriaren 11]]) Erlijio eraberritzaile eta idazle [[suitza]]rra izan zen. Suitzako [[Erreforma
== Bizitza ==
[[Viena]]ko eta [[Basilea]]ko unibertsitateetan ikasi zuen. [[Glaris]] ta [[Einsiedeln]]en apaiza zela jarraitu zuen ikasten, eta [[Erasmo Rotterdamgoa|Erasmoren]]
[[1516]]an, Einsiedelngo Ama Birjinaren santutegian kapelau izendatu zuten eta sineskerien aurka aritzeagatik nabarmendu zen. Gero [[
[[1523]]an, gotzainaren iritziaren kontra, ezkondu egin zen. Urte hartan berean, ''Tesien azalpena eta froga'' argitaratu zuen. Bertan, 67 tesi azaldu zituen, bere dotrinaren frogagarri: Zwinglirentzat, [[Biblia]] bakarrik zen fedearen eta aginpidearen oinarria, Erromako gidaritza arbuiatzen zuen eta [[aleman]]a liturgia hizkuntza izan zedin eskatzen zuen.
[[1525]]ean ''De vera et falsa religione commentarius'', bere obra nagusia, argitaratu zuen, eraberritzearen oinarria eta funtsa zabal agertzen zituena. Obra hura eraberritzaileen teologia liburu nagusia izan zen [[Joan Kalbin|Kalbinek]]
Bien bitartean, [[1529]]an Zwingli eta [[Martin Luther]] [[Marburg]]en elkartu ziren, eta dotrinaren puntu frankotan ados egon arren, ez ziren bat etorri eukaristian [[Jesus Nazaretekoa|Jesukristo]] dagoen ala ez esaterakoan. Lutheren aldean, Zwingli erradikalagoa eta humanistagoa zen. Eliza eta estatua sarritan nahasi zituen; hala egin zuen Zurichen, non erabateko teokrazia bat sortu baitzuen. Ezkontzari buruzko Zwingliren araudia (''Ehegericht'') izan zen, bestalde, kalbinismoak [[Geneva]]n oinarritzat hartu zuena.
Erreforma [[Suitzako Konfederazio Zaharra|Suitzako Konfederazioko]] beste lekue batzuetara hedatu zen, baina hainbat kantoik nahiago izan zuten katoliko jarrai. Kantoi erreformatuen aliantza eratu zuen Zwinglik, eta Konfederazioa erlijioaren arabera geratu zen banandurik. [[1529]]an, azken unean saihestu zen gerra bi aldeen artean. [[1531]]n gatazka berpiztu zen eta Zwingli borrokan hil zen, 47 urte zituela.
|