Magdeburgeko Hemisferioak: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
3. lerroa:
 
== Itxura ==
Formari dagokionez, elizetako [[kaliz (botanika)|kalizaren]]aren antzerakoa da, behealdean, hodi bat den oin bat baitu, eta, esferaerdiari soldatua, ireki eta itxi daitekeen [[txorrot]] bat du. Goiko esferaerdiak, [[zirrindola]] bat du, eusteko.
 
== Historia eta erabilpena ==
Burgumaisuak, Ratisbonan, enperadorea eta bildu ziren ikusleen aurrean, zientifikoa baino gehiago, [[zirko (artea)|zirkokoa]] zen erakustaldi bat egin zuen, [[esperimentusaiakuntza|esperimentua]]a, garaiko koadro batetaz hornituz, oso ikusgarria, [[ospe]]a lortzeko [[sinesgarritasun]]a ematen zion aldi berean (garai haietan, [[iruzur]]titzat ez hartzeko, pertsonaia garrantzitsu eta ospetsuen presentzia behar zen.
 
Izena, Magdeburgeko hirian [[1654]]an eginiko esperimentu batetik datorkio. Esperimentu hau egiteko, [[kobre]]zko bi hemisferio huts eraikitzea agindu zuen. Bi hemisferio hauek, airerik sartu ez zedin kontu handia izanez doitu zituen, eta barnetik atera zuen, beheko hemisferioaren hodiaren bidez, hutsa egin arte. Honen ondoren, txorrota itxi zuen, eta, hemisferio bakoitza, zortzi zaldik tiratutako uhal bati lotu zuen. Zaldi hauek, ez ziren hemisferioak banatzeko gai izan. Hemisferioak, berriz airez bete ondoren, oso erraz banandu ahal izan ziren hemisferioak. [[Berri]]ak hain txundituta utzi zituen hiria eta autoritate zientifikoak, ze, esperimenuta irudikatzen zuten margolanak egoteaz gain, makina pneumatikoek gorantz egin zuten.
 
Praktikan, [[fisika]]n esperimentu gisa balio du, [[presio atmosferiko]]aren frogapenetarako, eta, [[unibertsitate]] garrantzitsu guztiek, euren ikasleek entseiatzen duten [[eredu (argipena)|eredu]] txiki bat dute.
 
Hemisferioetan, atmosfera presioak baino ez du lan egiten, airea ateratzen denez, barnean ez baitago presiorik. Hemisferioen [[azalera]] nahiko handia baldin bada, indar handia behar da banatzen saiatzeko.