Janari laster: berrikuspenen arteko aldeak

[[Fitxategi:Big Mac combo meal.jpg|thumb|right|[[McDonald's]] janari lasterreko enpresako [[menu]] bat: [[hanburgesa]], [[patata prejitu]]ak eta [[Coca-Cola|Coca Cola]] edari bat.]]

'''Janari lasterra'''<ref>[http://ehu.es/cgi-bin/ereduzkoa/bilatu09.pl?n=bietan&k1=1&m1=hitza&h1=janari&d2=1&k2=1&m2=hitza&h2=lasterra Ereduzko Prosa Gaur] Euskal Herriko Unibertsitatea</ref> edo '''presako janaria'''<ref>[http://www.ehu.es/ehg/cgi/zehazki/bila?m=has&z=comida Zehazki Hiztegia] Euskal Herriko Unibertsitatea</ref> (batzuetan ''azkarra'', nazioartean [[ingeles]]ezko '''''Fast food''''' izenez ezaguna) [[jatetxe]]-zerbitzu laster bat da, non janariaren eskaera eta zerbitzua oso laster burutzen diren. Hala ber, [[janari]]a kanpora eraman daiteke eta etxera eramateko zerbitzuak ere eskaintzen dituzte janari lasterreko jatetxeek. Horrela, [[bezero (argipena)|bezeroen]]en errotazio handia eragin eta denbora eta zerbitzu-kostuak murriztu egiten dira, janariaren [[prezio]] murritzak ahalbideratuz eta, aldi berean, [[errentagarritasun]] handia lortuz. Janariaren prestaketa lasterrak janariak lasterregi prestatu behar izatea edo aurretik denbora luzez prestaturik izatea eskatzen du, janariaren kalitatearen kalterako askotan. Jatetxe hauetako kostuak kontrolatu nahian, kalitate eskaseko produktuak erabili ohi dira janari lasterretan. Bestalde, epe luzera janari hauek ([[ogitarteko]]ak, [[pizza]]k, [[hanburgesa]]k, ...) dakartzaten osasunerako arriskuak aipatu ohi dira eta horrela ''[[zabor janari]]'' terminoa ere erabili da janari hauetarako.

[[XX. mendea]]ren hasieran [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu BatuBatuetan]]etan sortutako jatetxe-mota bat da janari lasterrekoa. Handik eta [[multinazional]]ak osatuz, mundu osora zabaldu den janari-mota bat da. Egun, [[Euskal Herria]]n ohizkoa da hirietako erdiguneetan eta merkatal-zentruetan [[McDonald's|McDonalds]], [[Burger King]], [[Telepizza]] eta beste multinazional eta [[enpresa]] handietako establezimenduak ikustea. Enpresa hauen hazkundea nabarmena izan da azken urteotan, gehienetan [[frankizia (merkataritza)|frankiziaren]]ren bitartez. Jatetxe hauek biltzen duten publikoa denetarikoa izaten da, baina gazteak eta familiak bertan ikustea ohikoa da, bertako prezio merkeak erakarrita.

* [[produktibitate]]aren maximizazioa, horretarako [[eskala-ekonomiaerrendimendu|eskala-ekonomiak]]k baliatuz.<ref>{{es}} Alessandro Gentile: [http://www.ipp.csic.es/doctrab2/dt-0313.pdf En las tramas del McJob], CSIC (lan-dokumentua).</ref>

* [[McDonald's|McDonald´s]]

Janari lasterreko jatetxeetan eskaintzen diren [[elikagaijanari|elikagaien]]en aukera oso murritza izaten da, establezimendu hauek kostuak hobeto kontrolatzeko bultzaten zuten estandarizazioa dela-eta. Aldi berean, lastertasuna dela-eta elikagaien prestaketa-denbora oso laburra behar da izan eta elikagaiak prejituta edo gordinik prestatzen dira gehienetan. Edari gozoak dira menu arruntekin batera zerbitzatzen direnak ([[Coca-Cola|Coca Cola]], ...). ''Fast food'' enpresa zein den produktu-mota ezberdina da. Esaterako, [[McDonald's]] eta [[Burger King]] enpresek eskaintzen duten produktu tipikoa [[hanburgesa]] da, [[Telepizza]]k [[pizza]] saltzen ditu nagusiki eta [[Bocatta]] eta [[Pans & Company]] enpresek [[ogitarteko]]ak eskaintzen dituzte.