Sirusho: berrikuspenen arteko aldeak

| jaiotza herria = [[Erevan]], [[Armeniako Sobietar Errepublika Sozialista|Armeniako SES]], [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|SESB]]<br/>(gaur egun, {{ARM|1}})

| jaiotza data = [[1987]]ko [[Urtarrilakurtarrilaren 7|urtarrilaren 7a]]a {{adina|1987|01|07}}

'''Siranux Harutiunian'''<ref>{{Web erref|izenburua=163. araua - Georgieraren eta armenieraren alfabetoetan idatzitako izenak euskarara aldatzeko transkripzio-sistemak|url=http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0163.pdf|argitaletxea=Euskaltzaindia|sartze-data=2014.05.15}}</ref> ([[armeniera]]z, Սիրանուշ Հարությունյան; [[Erevan]], [[Armeniako Sobietar Errepublika Sozialista|Armeniako SES]], [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|SESB]], {{data|1987|01|7}}), '''Sirusho''' (Սիրուշո; euskal grafiaz, ''Siruxo'') ezizenaz ezagunagoa, [[armeniar etnia|armeniar]] abeslari, musikagile eta pianista da<ref name=Bibliografia1>[http://www.avproduction.am/?ln=am&page=person&id=506 "Սիրուշո Sirusho" (armenieraz)] AV Production. 2014.05.13</ref>.

Artista artean hazia, umetatik arrakasta lortu zuen jaioterrian eta armeniar herriaren diaspora zabalean. Hala ere, [[2008ko Eurovisioneurovision Abesti TxapelketaLehiaketa|2008ko Eurovision]] txapelketan parte hartu zuenetik, Ekialdeko Europan ere entzute handia izan duen abeslaria da. Arrakasta handien izan duten abestiak grezierazko "[[Sirusho|Erotas]]", Eurovisionen aurkeztu zuen "[[Sirusho|Qélé, Qélé]]", "Havatum Em" balada, eta, batez ere, azken urtean sekulako salmenta ona izan duen eta armeniar herriaren aldeko aldarria den "[[Sirusho|PreGomesh]]" single dantzagarria dira. Azken abesti honek izan duen harrera onari esker, hain zuzen, Sirusho Monte-Carlon ospatu zen 2014ko [[World Music Awards]]eko hiru sari jasotzeko izendatua izan zen: abesti onena, musika bideo onena eta emakumezko abeslari onena<ref>[http://www.armenianpulse.com/2012/12/sirusho-pregomesh-song-and-video-premiere/ "Sirusho PreGomesh song and video premiere"] ArmenianPulse.com 2014.05.17</ref><ref name=Bibliografia3>[http://www.worldmusicawards.com/ World Music Awards (2014)] 2014.05.18</ref>.

Orduan, Sirusho ezustean harrapatu zuen proposamena luzatu zion [[Armenia 1|Armeniako Telebista Publikoa]]k: herrialdearen hurrengo urteko ordezkari izatea [[Eurovision Abesti TxapelketaLehiaketa|Eurovision Abesti Txapelketan]]n, hain zuzen ere. Abeslariak aukera onartu eta telebista kateak emanaldia prestatzeari ekin zion. Lau armeniar konpositorek propio ekoiztutako eta Sirushok letra jarritako lau kanta agertu ziren, eta, azkenean, armeniar ikus-entzuleen botoei esker, herrialdea ordezkatuko zuen abestia aukeratu zen, "[[Sirusho|Qélé, Qélé]]" ("Kele, Kele"; euskaraz, "Goazen, Goazen")<ref name=Bibliografia2></ref><ref>[http://www.eurovision.tv/page/news?id=544 "Armenia: Sirusho's song selected tonight"] Eurovision.tv. 2014.05.13</ref>.

[[2008ko Eurovisioneurovision Abesti TxapelketaLehiaketa|2008ko Eurovision]] Belgrad hirian ospatu zen. Sirusho, maiatzaren 20an izan zen lehenengo finalaurrekoan, maiatzaren 24ko finalera zuzenean sailkatzea lortu zuen. Hain zuzen, finalaurrekoan parte hartu zuten hemeretzi herrialdetatik bigarrena izan zen Armenia, eta, guztira, 139 puntu eskuratu zituen abeslariak. Larunbatean ospatu zen finalean, aldiz, hogeita bost abestiren artean laugarren postua lortu zuen Sirushok, denera, 199 puntu. Arrakasta handia izan zen Armeniarentzat, inoiz Eurovision txapelketan lortu duen posturik altuena izan baitzen. Gainera, 12 puntu gehien jaso zituen abestia izan zen Sirushorena, Belgikatik, Errusiatik, Frantziatik, Georgiatik, Greziatik, Herbehereetatik, Poloniatik eta Txekiar Errepublikatik iritsi ziren puntuak. Garaikurra, baina, Errusiako [[Dima Bilan]] abeslariak irabazi zuen<ref>[http://www.eurovision.tv/page/history/by-year/contest?event=1469 Eurovision Song Contest 2008] eurovision.tv. 2014.05.15</ref>.

Musika lehiaketan nabarmendu ostean, grezierazko abesti bat kaleratu zuen 2009ko apirilean, "[[Sirusho|Erotas]]" edo "Erotas Ksafnikos" (euskaraz, "Ustekabezko maitasuna"). Erritmo azkarreko abestia Greziako [[laïko]] herri musika tradizionalean oinarrituta dago, eta Armenian ez ezik, Grezia eta Zipren ere entzute handia izan zuen. Gainera, maiatzan, Sirushok [[Boaz Mauda]] eta [[Jelena Tomasevic]] 2008ko Eurovisioneko lehiakideekin batera "Time To Pray" abestia grabatu zuen. Hala ere, urte hura arrakasta musikalek baino gehiago, abeslariaren bizitza pribatuak markatu zuen<ref>[http://www.esctoday.com/multimedia/showVid.php?id=tT3hhG_xJv0 Sirusho - Erotas Ksafnikos (Tashir Armenian Awards 2009)] ''ESCToday''</ref>.

Sirusho bera protagonista bihurtu zen gatazka politiko batek berriz eraman zuen abeslaria lehen planora [[2009ko Eurovisioneurovision Abesti TxapelketaLehiaketa|2009ko EurovisionEurovisionen]]en. Moskun ospatu zen txapelketan, agerraldi bakoitzaren osteko tartean, bideo txiki bat agertzen zen herrialde bakoitzaren monumentu ezagunenekin. Errusiar errealizadoreek armeniar herriaren bideoan [[Stepanakert]]eko [[Gu geure mendiak gara]] monumentua sartu zuten, eta eraikuntza hau armeniar herriaren ikur garrantzitsua den arren, [[Karabakh Garaia|Karabakh Garaia]] lurraldean dago, ''[[De iure|de jure]]'' [[Azerbaijan|Azerbaijango ErrepublikaErrepublikan]]n dagoen lurraldea. Hala, Azerbaijanek eginiko kexuen ondoren, errealizadoreek irudia bideotik kendu zuten. Dena den, urte hartan Sirusho Armeniako botoen bozeramaile aukeratu zuten, eta botoak emateko unea iritsi zenean, armeniar abeslariak eraikinaren irudia erakutsi zuen behin eta berriz karpeta baten atzealdean. Ekintza horrek tentsio etniko ugari ekarri zituen<ref name=Bibliografia1></ref><ref>[http://frontlineclub.com/blogs/onnikkrikorian/2009/05/festering-wounds-overshadow-eurovision-in-the-south-caucasus.html Ethnic rivalry wins over kitsch in the Caucasus] Frontlineclub. 2009.05.16</ref>.

2009a amaitu bezain laster, abeslaria bere laugarren albuma prestatzen hasi zen. Herrialdeak [[2010eko Eurovisioneurovision Abesti TxapelketaLehiaketa|2010eko Eurovisionera]] bidaliko zuen ordezkaria aukeratzeko galan bertan, Sirushok laugarren lanaren oinarria izango zen balada aurkeztu zuen jendaurrean, "Havatum Em" (euskaraz, "Sinesten dut"). Saioak arrakasta handia izan zuen eta Maltako aukeraketa galara ere gonbidatu zuten. Urte bereko maiatzaren 22an, Sirushok laugarren albuma kaleratu zuen, ''Havatum Em'' izenekoa. Bertan sartu zituen, besteak beste, "Erotas" abestia, "Time to Pray", 2008an Eurovisionen abesteko aurkeztu zituen lau kantak, eta "Havatum Em". Lan honek arrakasta handia izan zuen -batez ere, Armenian-, eta nazioarteko armeniar diasporan promozionatzeko ere hainbat kontzertu eman zituen. Hala, disko berria promozionatzen Frantzian zegoela, amarekin duo bat grabatu zuen Lyon hirian, "Oror" izenekoa. Ama-alabak eginiko abestia azkar zabaldu zen 1980ko eta 1990eko hamarkadetan Siuzan Margarianen, amaren, zaleak zirenen artean<ref>[http://esctoday.com/15576/sirusho_havatum_em_official_video_released/ Sirusho: Havatum Em official video released!] esctoday. 2014.05.17</ref>.

Hala ere, 2012ko gabonetan -abenduaren 10an, zehazki- argitara eman zen Sirushoren gaur egun arteko arrakasta handiena: "[[Sirusho|PreGomesh]]" ("ՊռեԳոմեշ"; euskal grafiaz, "PreGomex"; euskaraz, "ArreBufalo"). Egun bat lehenago, abeslariak Facebookeko horman [[Komitas]] artistak XX. mendearen hasieran bildutako "Lorva gutanerg" armeniar folk abestiaren eragina zuen kanta bat grabatu zuela jakinarazi zuen. Sortutako jakinmina ondorengo esaldiak jarraitu zion<ref>[http://www.1in.am/arm/armenia_arts_142020.html|accessdate=28 Սիրուշոն ներկայացրեց "ՊռեԳոմեշ" երգի տեսահոլովակը] ''1in.am''. 2012.12.15</ref>: "Bizitzak inspirazio aukerak eskaintzen dizkigu ematen dugun urrats bakoitzeko, gutxi behar da hauek antzemateko."

* 2008 - "[[Sirusho|Qélé, Qélé]]"

* 2009 - "[[Erotas (abestia)Sirusho|Erotas]]"

* 2012 - "[[Sirusho|PreGomesh]]"

* [[eurovision Abesti Lehiaketa|2008ko Eurovision Abesti Txapelketa]]

* [[Sirusho|Qélé, Qélé]]

| titulua = [[Fitxategi:EuroArmenia.svg|25px|center]][[Armenia Eurovision Abesti TxapelketanLehiaketa|Armenia]] [[eurovision Abesti Lehiaketa|2008ko Eurovision Abesti TxapelketaTxapelketan]]n

| epea = '''''[[Sirusho|Qélé, Qélé]] abestiarekin'''''

| aurrekoa = [[Hayko]] [[2007ko Eurovisioneurovision Abesti TxapelketaLehiaketa|2007an]]<br/>''[[Anytime You Need]] abestiarekin''

| ondorengoa = [[Inga & Anush]] [[2009ko Eurovisioneurovision Abesti TxapelketaLehiaketa|20092009an]]an<br/>''[[Jan Jan]] abestiarekin''