Andima Ibinagabeitia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Aortizpinedo wikilariaren aldaketak ezabatuz, Xirkan wikilariaren azken bertsiora itzularazi da.
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
11. lerroa:
| heriotza herrialdea = [[Venezuela]]
}}
'''Andima Ibiñagabeitia Idoiaga''' ([[Elantxobe]], [[Bizkaia]], [[1906]]ko [[urtarrilaren 26]]a - [[Caracas]], [[Venezuela]], [[1967]]ko [[azaroaren 2]]a) [[euskal idazle]]a eta [[itzultzaileitzulpengintza|itzultzailea]]a izan zen. Bere artikuluak sinatzeko '''Elentxun''', '''Norbait''', '''Ibiñaga''' eta '''Idoyaga''' ezizenak erabili zituen, besteak beste. [[1961]]ean euskaltzain oso egin zuten.
 
[[Jokin Zaitegi]]rekin elkarlanean [[Euzko-gogoa|Euzko Gogoa]] literatura aldizkaria sortu zuen [[Guatemala]]n. [[1967]]an [[Caracas]]en ''Eman'' aldizkari elebidunaren sortzaile eta zuzendari izan zen eta hiri beretik egiten zen ''Irrintzi'' agerkaria zuzendu zuen denbora batez. Besteak beste, [[Euzko Deya|Euzko-Deya]], [[Gernika (aldizkaria)|Gernika]], [[Olerkigintza|Olerti]], [[Alderdi]], [[Egan (aldizkaria)|Egan]], [[Irrintzi (aldizkaria)|Irrintzi]] aldizkarietan kolaboratu zuen. Euskararen noranahikoa bultzatzeko asmo sendoarekin, klasiko latindarren itzulpengintza izan zen bere arduretako bat. Artikuluetan euskal literaturaren historia eta literatura-kritika landu zituen. Aldizkarietan han-hemen hainbat itzulpen ere argitaratu zituen.
 
 
20. lerroa:
Galo Ibiñagabeitia aita irakaslea zuen [[Elantxobe]]n, eta kartzelatik igaro behar izan zuen [[Ami Vasco]] liburua banatzeagatik.
 
[[Tutera]]ko [[jesuitajesusen Konpainia|jesuiten]] ikastetxean batxillerra egiten ari zela [[Orixe]] eduki zuen irakasle [[1918]] eta [[1919]] artean. Andimak apaiz sartzea erabaki eta [[1921]]ean [[Loiolako Santutegia|Loiolako]] jesuiten ikastetxera joan zen [[Humanitate]] eta [[Historia]] ikasketak egitera. [[1923]]an egin zituen apaiz izateko boto txikiak. Loiolan irakurri zuen ''Ami Vasco'', urte batzuk lehenago aita kartzelara eraman zuen liburua, eta Loiolan ere piztu zitzaion euskararekiko maitasuna. [[Jokin Zaitegi]] bezalako lagunekin batera talde euskaltzale txikia osatu zuen. Ikastetxean [[euskal literatura]]ren gaineko eskola apurrak jaso zituen, Aita Jose Maria Estefania irakasleak emanik. [[1923]]koa da ezagutzen zaion lehen euskarazko lana, ''Lore ederrenak'' izeneko poema.
 
Filosofia, Matematika eta Metafisika ikasketak [[Oña]]n ([[Burgos]]) egin zituen, eta Teologia eta Zuzenbide Kanonikokoak Belgikan. [[1935]]-[[1936]] ikasturtean, lehen meza emateko denbora gutxi falta zitzaiola, [[Jesusen Konpainia]] uztea erabaki zuen, instituzio zurrun haren barnean obedientzia botoa betetzea ezinezkoa egiten zitzaiola-eta, bereziki euskararen inguruko gaietan.
28. lerroa:
[[Guatemala]] eta [[Venezuela]]tik Jon Miranderi idatzitako gutunetan, erbesteratu abertzaleen artean euskararekiko ardura urria dagoela salatzen du Ibiñagabeitiak. Gutun horietan nabari zaionez, bakarrik eta gutxi babestua sentititzen zen euskal erbesteratuen giroan.
 
[[1954]]an [[Guatemala]]ra joan eta han [[Euzko-gogoa]] literatura-aldizkaria sortu zuen, [[Jokin Zaitegi]]rekin elkarlanean. 1956an [[Caracas]]en hartu zuen bizilekua, hango [[Euskal Etxeetxeak|Euskal Etxean]]an euskara irakasle lana hartzeko. Han hil zen, [[1967]].ko [[azaroaren 2]]an.
 
== Lanak ==
38. lerroa:
* ''Abere indarra'' (1951-53) [[Jacinto Benavente]]ren ''La fuerza bruta''.
 
* ''Unai kantak'' eta ''Alor Kantak'' (1966). [[Virgilio]]ren ''Bucolicon Liber'' eta Georgicon Libri. 1966an Bilbon ''Bergiliren idazlan osorik'' izeneko liburukian argitaratu zen. [[SantiSantiago Onaindia|Santi Onaindiak]]k [[Eneida]] euskaratu zuen, eta Ibiñagabeitiak beste bi lanak.
 
* ''Maita-Bidea'' (1966). [[Publio Ovidio|Ovidioren]]ren [[Ars Amandi]]. Bizi zela argitara eman gabea, garai hartako mundu euskaltzalean zebilen pentsaera moralistagatik. [[Beneditarren monasterioa (Lazkao)|Lazkaoko Beneditarren]] liburutegian egon da gordea, Ibiñagabeitiaren beste lan argitaragabeekin batera. Aintzane Arrietak prestatutiko edizioa argitaratu zen [[1994]]an.
 
=== Saiakera ===