Tronpa (musika tresna): berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Dexbot (eztabaida | ekarpenak)
t Removing Link FA template (handled by wikidata) - The interwiki article is not featured
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
5. lerroa:
Bere aurrekaria animali adar bat edo krustazeo baten karakola bat da.
 
Tronpa hodi estu eta luze batez osatua dago. Metalezko kono formako hodi hau biribilkatu eta [[ezkila|kanpai]] formako pabilioi ireki batean amaitzen da, eta tudel deritzonean hasten da (musika tresnaren gorputzaren hasiera), non [[ahoko (metal haizea)|ahoko]]a jartzen den.
 
Soinua ahokoaren barnean [[ezpain]]en bibrazioagatik sortzen da, airearen presioaren eraginaren bidez: hau garbitzen doa pabilioira iritsi arte, nondik kanpoaldera igortzen den.
12. lerroa:
 
== Historia ==
Lehen tronpak [[ehiza]]n eta gerran erabili ziren, eta animalietan zuten jatorria. [[XVI. mendemendea|XVI. mendetik]]tik aurrera bere gorputza espiralean biribilkatua agertzen da eta [[tronpa natural]] izena jasotzen du.
 
Antzinako tronpak egungoak baino sinpleagoak ziren. Antzinako tronpa hauek metalezko hodiz eginak zeuden eta irekidura "eztandatu" bat zuten (kanpai edo pabilioia). Jatorrian ehizan erabiltzen ziren, sarritan zaldi gainean. Tonu aldaketa erabat ezpainek egiten zuten. [[XIX. mendea|XIX. mende]]rarte ez zitzaizkion balbulak gehitu.
27. lerroa:
 
== Tesitura ==
Tronparen erregistroa ''si'' [[bemol]]<sub>1</sub>etik ''fa''<sub>5</sub>eraino doa. Muturrekoagoak diren soinuetara iris daiteke (fa<sub>1</sub>etik si bemol<sub>5</sub>eraino, baina hauen erabilera ez da gomendatzen, jotzeko oso arriskutsuak baitira. Tresna honentzako kontzerturik zail eta ederrenetako batzuk [[Robert Schumann]], [[Wolfgang Amadeus Mozart]], [[Reinhold Moritzevitx Glière|Reinhold Glièrek]]k edo [[Richard Strauss]]ek idatzi zituen beste batzuen artean.
 
== Idazketa ==