Konstantza (Alemania): berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
26. lerroa:
| oharrak =
}}
'''Konstantza'''<ref>{{Web erref|izenburua=157. araua|url=http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0157.pdf|argitaletxea=Euskaltzaindia|sartze-data=2010-8-2}}</ref> ([[aleman]]ez ''Konstanz'') [[Alemania]]ko [[Baden-Württemberg]] [[Alemaniakoalemaniaren autonomiabanaketa estatuadministratiboa|estatu federaleko]] hiri unibertsitarioa da 80.000 biztanle ingururekin. Alemaniako hego-mendebaldean dago, [[Suitza]]rekin mugan eta [[Konstantzako aintzira|Konstantza lakualakuaren]]ren alboan.
 
== Historia ==
 
Populatua izanaren lehen aztarnak [[Harri AroAroa|Harri Arokoak]]koak dira eta ondoren [[zelta]]k ere izan ziren bertan bina herria [[Erromatar Inperioa|erromatarrek]] sortu zuten III mendean. Izena bera [[Konstantino I.a Handia]] enperadoreadatik jarria da, zeinak [[AlamaniarAlaman]]reniarren aurka borrokatzeko bertan gotorleku bat eraiki zuen.
 
Konstantza garrantzitsu bihurtzen hasi zen 585ean apezpikutza lortu zuenean. Erdi Aroan bertan zegoen [[Rhin]] ibaia gurutzatzeko zubi bakarra eta ondorioz Alemania, Frantzia eta italiaren arteko pasabidea bihurtu zen. [[Liho]], larru eta espezieen merkataritzak Europa mailako fama eman zion hiriari. Guztiaren ondorioz 1192an [[Germaniako Erromatar Inperio Santua|Germaniako Erromatar Inperio Santuko]] Hiri Askea bihurtu zen.
 
1414 eta 1418 artean [[Konstantzako kontzilioa]] gertatu zen. Bertan [[Mendebaldeko Zisma]]ri amaiera eman zitzaion. Kontzilioaren aurretik hiru [[Aita santu|Aita Santu]] zeuden eta lau urteko elkarrizketa eta negoziaketen ondoren [[Martin V.a]] aukeratu zen Aita Santu bakar. Kontzilioak iraun zuen bitartean Europako jende garrantzitsuena bizi izan zen hirian. Aipatzekoa da 1415ean bertan erre zutela [[heresia|heretiko]] jo zuten [[Jan Hus]] pentsalari [[txekia]]rra.
 
1460an [[Suitza]]k Konstantzaren barnealdeko lurrak ziren [[Turgovia]] konkistatu zuen. Konstantzak orduan Suitzan sartzeko eskaera egin zuen baina ez zen onartua izan eta ondorioz [[Suabia (eskualde historikoa)|Suabiako Ligan]] sartu zen. 1520an [[erreforma protestantea|protestante]] bihurtu zen eta 1548an [[Habsburgo]]tarren menpe gelditu zen hiria, 1805ean [[Napoleondar Gerrak]] izan ondoren [[Germaniar Konfederazioa]]n sartuta gelditu zen arte.
 
Suitzatik gertu zegoenez bonbaketarik ez zuen jasan [[Bigarren Mundu Gerra]]n.
42. lerroa:
== Ondasun nabarmenak ==
 
* '''Alde zaharra (''Altstadt''):''' [[KonstantzaKonstantzako lakuaaintzira|Konstantza lakutik]] Rhin ibaia ateratzen den inguruan dago, Suitzarekiko mugari itsatsia. Ibaia gurutzatzen duen zubitik (''Rheinbrücke'') sartzen da hirira eta bertan aipatzekoak dira Pulverturm eta Rheintorturm dorreak eta Markstätte eta Münsterplatz plazak. Münsterplatz katedralaren plaza da eta bertan ikusgai daude gotorleku erromatarraren hondarrak.
* '''Konstantzako katedrala (''Konstanzer Münster''):''' VI mendean jadanik aipatzen bada ere, lanak 1857an bukatu ziren. Estilo arkitektoniko ugari ditu bere baitan beraz.
* '''Kaia (''Konstanzer Hafen''):''' Laku osoko kairik garrantzitsuena da. Ferrien nasak eta biltegi zaharrak baditu ere parkeak ere badaude. Bertako eraikinik ikusgarriena XV mendeko ''Konzilgebäude'' da.