Renaixença: berrikuspenen arteko aldeak

'''''Renaixença''''' (euskaraz, "berpizkundea") [[katalan]]ezko kulturaren inguruan eta [[XIX. mendea]]n sortutako mugimenduaren izena da. [[Erromantizismo]]ak alde batetik eta [[nazionalismo]] [[katalunia]]rrak bestetik markatu zuten garai hau, hala [[Euskal Pizkundea]]rekin nola [[galiziera]]ren [[Rexurdimento]]rekin garaikidea izan zena, bai eta [[Europa]]ko beste kultura mugimenduekin ere.

 

 

Poeta liberal batzuek Aribauk urraturiko bidetik ekin zioten, besteak beste, A. de Gironella, P. Mata, J. Sol i Padrís idazleek. Geroztikako belaunaldiak katalanera jarduera guztietan erabiltzea bultzatu zuen, eta literatura ekoizpen serioa eta iraunkorra egin zuen; idazle nagusiak J. Cortada, M. Milá i Fontanals, P. Pifarrer eta J. Rubió i Ors dira. Giro [[erromantizismo|erromantikoa]] izan zen nagusi (W. Scotten eleberrien itzulpenak, M. Aguilók eta Milà i Fontanalsek herri poesiaz egindako lanak). Bestalde, 1859an [[Lore Jokoak]] berriro jarri ziren indarrean, haietan Erdi Arokoen eredura Aragoiko koroaren mendeko herrialdeek parte zutela (Mallorca, Valentzia, Roselló, Alguer). A. de Bofarull eta V. Balaguer dira Lore Jokoen belaunaldiko idazle nagusiak. Lore Jokoetan sarituak, J. Verdaguer, A. Guimerà, E. Vilanova, E. Vidal i Valenciano beste askoren artean, hurrengo garaietako aitzindariak izan ziren. Belaunaldi horri dagozkio, bestalde, Renaixençaren zabalkunde lan handia egin zuten aldizkariak, argitaletxeak eta elkarteak.

 

 

== Kronologia ==