Efektu fotoelektriko: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Hpholke (eztabaida | ekarpenak)
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
1. lerroa:
[[Fitxategi:Photoelectric_effect.svg|thumb|right|275px|Metalezko xafla batetik elektroien erauzketa irudikatzen duen diagrama, fotoi erasotzaile batetik harturiko energiak materialaren lan-funtzioa baino handiagoa izan behar duelarik]]
 
'''Efektu fotoelektrikoa''' [[erradiazio elektromagnetiko]]z ([[X izpi]]ak, [[argi ikusgai]]a...) erasotua izan ondoren, materiatik elektroiak erauztearen fenomeno elektroniko-kuantikoa da <ref name="serway_1">''Physics for Scientists & Engineers'' Serway, Raymond A. 1990. urtea url : http://books.google.com/books?id=RUMBw3hR7aoC&q=inauthor:serway+photoelectric&dq=inauthor:serway+photoelectric&pgis=1 Describes the photoelectric effect as the "emission of photoelectrons from matter", and describes the original usage as the "emission of photoelectrons from metallic surfaces" after the experiments of Milikan, and others.</ref>. Testuinguru honetan, emititu edo erauzitako elektroiak ''fotoelektroi'' bezala ere dira izendatuak. Efektu honek '''Hertz Efektua''' izena ere badu, <ref> [http://books.google.com/books?vid=0K0iBwtYewSsTOZn0bYsGb4&id=BPcQAAAAIAAJ The American journal of science]. (1880). New Haven: J.D. & E.S. Dana. 234. orrialdea </ref> <ref> ''[http://scienceworld.wolfram.com/physics/HertzEffect.html Wolfram Scienceworld]'' efektu fotoelektrikoaren terminologia eta aurreko '''Hertz efektu''' izena azaltzen ditu.</ref> [[Heinrich Hertz|Heinrich Rudolf HertzHertzek]]ek aurkitu baitzuen, haatik izendapen hau ez da jada erabilia.
 
Efektu fotoelektrikoaren azterketak, argiaren izaera kuantikoaren ulermenean pauso garrantzitsuetara eraman zuen, baita [[uhin-partikula dualtasuna]] kontzeptuaren eraketan eragin ere.<ref name="serway_1" />
15. lerroa:
== Azalpena ==
 
Argi-izpi bateko fotoiek, argi horren [[maiztasunamaiztasun]]renaren araberako berezko energia jakin bat dute. Fotoemisioaren prozesuan, elektroi batek fotoi baten energia xurgatzen badu lan-funtzioa baino energia gehiago lortuz, materialetik erauzia izango da. Fotoiaren energia baxuegia bada, elektroia ez da gai materialaren gainazaletik irteteko. Argi-izpiaren intentsitatearen hazkundeak ez du izpia osatzen duten fotoien energiaren igoerarik ekartzen, berau osatuko duten fotoi kopuruaren hazkundea baizik. Beraz, emitituriko elektroien energia ez da argi erasotzailearen intentsitatearen araberakoa, fotoi bakoitzaren energiaren araberakoa baizik.
 
Elektroiek fotoietatik energia zurgatu dezakete irradiazio-prozesuan, baina ''dena edo ezer ez'' printzipioaren arabera. Fotoi baten energia osoak xurgatua eta erabilia izan behar du elektroi bat askatzeko lotura atomikotik, edo energia berriro emititua izango da (adibidez, fotoiaren energia metalaren lan-funtzioa baino baxuagoa denean). Fotoiaren energia xurgatua bada, energiaren parte batek elektroia atomotik askatzen du eta gainerako energia, elektroiari (jada partikula askea) transferituko zaio, energia zinetiko moduan.