Jōmon Aroa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Assar (eztabaida | ekarpenak)
tNo edit summary
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
1. lerroa:
{{Japoniako historia aurkibidea}}
[[Fitxategi:JomonPottery.JPG|thumb|200px|Jōmon Aro goiztiarreko ontzia ([[K. a. 10.000]]-[[K. a. 8.000]], munduko ontzirik antzinakoena. [[Tokioko Museo Nazionala]]]]
{{nihongo|'''Jōmon Aroa'''|縄文時代|Jōmon-jidai}}, [[Japonia]]n duela 12.000 urte inguru hasi zen aro historiko bat izan zen. Gutxi gora-behera 10.000 urte iraun zuen, K. a. XII. milurtekotik [[K. a. III. mendea|K. a. III. mende]] ingururaino.
 
Jōmon izenak [[zeramika|zeramiken]] azaleretan ikus daitezkeen "soka" inprimaketak izendatzen ditu.
 
Aro hau, [[geologia historikoa]]ren arabera, [[Pleistozeno]] amaieratik [[Holozeno]] hasieraraino garatu zen [[Japonia]]n, eta, munduaren historian, [[Mesolito]] (edo [[Paleolito]] amaieratik) garaitik [[Neolito]]rainoko garairaino doan tarteari dagokio, [[Harri AroAroa]]ann. Aipatu behar da zeramikaren aurkikuntza eta "etxebizitza-lubaki" deritzotenen garapena (竪穴住居) (hau da, sakon zulatutako solairuak dituzten etxebizitzak) beste fenomeno kultural batzuen artean.
 
Tokiko aldaerak onartu arren, Jōmon kulturak antzeko patroiak mantendu zituen uharte guztietan, [[Hokkaido]]tik [[Okinawa]]ra. Bere oinarri ekonomikoa, ehiza, arrantza eta fruitu biltzeaz osatua zegoen, laboreen nekazaritza oso primitibo baten existentzia ere suposatu den arren. Kultura honen berezitasunetako bat, Jōmon zeramikak izan ziren, izen hau, euren azaleran dituzten soka inprimaketagatik jasotzen dutenak.
 
[[Hokkaido]]ko eta [[Honshu]] iparraldeko biztanleek ez zuten [[arroz]] zelaien sistema hartu ([[Asia]] kontinentaletik sartua [[K. a. V. mendea|K. a. V. mende]] hasiera inguruan), ziur aski, arroz landareak hotzaren aurka zuen ahultasunagatik. Shikoku, Kyushu eta Honshun [[Yayoi Aroa|Yayoi]] kultura garatu zen bitartean, Hokkaidon, aldaketa handirik gabe mantendu zen Jōmon kultura, etapa berri honetan, ''epi-jōmon'' edo ''zoku-jōmon'' kultura deitzen den arren.
 
== Izenaren jatorria ==