Junes Casenave: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
7. lerroa:
| ezizena =
| jaiotza data = [[1924]]ko [[apirilaren 4]]a
| jaiotza hiria = [[Urdatx|Santa Grazi]]
| jaiotza herrialdea = {{EH-ZU}} [[Zuberoa]]
| heriotza data =
13. lerroa:
| heriotza herrialdea =
}}
'''Junes Casenave-Harigile'''<ref>Horixe da erabiltzen den izen osoa. Zuberoan askotan gertatzen den bezala, gaskoi eta euskaldun familien semea da eta [[gaskoieragaskoi (hizkuntza)|gaskoieran]]n jatorria duen deitura da ''Casenave'': [[okzitaniera]] arautuan '''Casanava''', "etxe berri" alegia.</ref> ([[Urdatx|Santa Grazi]], [[Zuberoa]], [[1924]]ko [[apirilaren 4]]a - ) idazle eta [[apaiz]] [[zuberozuberoa|zuberotarra]]tarra da. Idazle prolifikoa, [[Pastoral|trajeria]] askoren egilea izateagatik nabarmendu da.
 
== Biografia ==
[[Urdatx|Santa GraziGrazin]]n jaio zen; aita [[Bearno|biarnesa]] eta ama<ref>Amak izugarri lagundu zion urte luzez [[zuberera]]zko hitzak biltzeko lanean.</ref> santagraztarra zituen. Txikitan [[Albert Constantin]] idazle eta politikari [[euskaltzaleeuskaltzaletasun|euskaltzaleak]]ak sarritan bisitatzen zuen Casenavetarren etxea.
 
[[Kirol]] ugari praktikatu du. [[Urdatx|Santa GraziGrazin]]n ohikoa zen bezala lau hizkuntzaren hiztuna da: [[euskara]], [[Bearno]]ko [[okzitaniera]], [[frantses]]a eta [[gaztelania|espainiera]].
 
Apaizgai, [[Bètharram]]en ([[Bearno]]) ikasi zuen, 21 urterekin [[Palestina]]ra joan zen. [[Betleem]]en hartu zituen eskolak eta [[1948]]ko gerra bertatik bizi izan zuen; hantxe egin zen apaiz betharramdarra<ref>[[Mixel Garikoitz]]ek sortutako kongregazioa. Horrela deitua [[Bearno]]ko [[Bètharram]]en duelako egoitza.</ref>, 24 urterekin.
 
Bètharramen (4 urtez), [[LimòtgesLimoges|Limòtgesen]]en ([[Limousin|Lemosin]], [[Okzitania]]; 12 urtez) eta [[Donapaleu]]n (Etxekopar kolegioko zuzendari; 1964-1981) irakasle eta pedagogo ibili zen. [[Latin]], [[frantses]] eta [[greziera]] irakatsi ditu. Oro har 33 urtez aritu izan da irakaskuntzan.
 
[[1981]]ean [[Zuberoa]]ra itzuli zen apaiz lanak egitera, lehen [[Larraine]]ra bi urtez; geroago [[Altzai]]ra, non orain dela 27 urte bizi den eta [[Basabürüa]] zein [[Arbaila]]ko hamar elizaren ardura du, [[Ozaze]]tik [[Etxebarre]]ra.
 
[[Euskaltzainen zerrenda|Euskaltzain]] [[urgazle]]a da [[1982]]tik eta [[2000]]n ohorezko euskaltzain egin zuten.
 
== Lanak ==
38. lerroa:
 
=== Historikoak ===
* ''[[Orhiako Naba]]'' ([[1978]], [[Orreagako gudua (778)|Orreagako guduaz]]z)
* ''[[Tomas Zumalakarregi. Gudalburua]]'' ([[1993]], ''Gero''); [[biografia]].
* ''[[Ximun Gimon Zetegiet (1793-1861)]]'' ([[1991]]); [[hagiografia]].
48. lerroa:
* ''[[Pette Basabürü]]'' ([[1982]], [[Pagola]]k taularatua; [[Toribio Altzaga saria]]).
* ''[[Zumalakarregi (pastorala)|Zumalakarregi]]'' ([[1989]], ''Zumalakarregi elkartea''; [[Altzai]]-[[Lakarri]]k emana).
* ''[[Santa Kruz (pastorala)|Santa Kruz]]'' ([[1992]], [[Urdatx|Santa GraziGrazik]]k).
* ''[[San Mixel Garikoitz (pastorala)|San Mixel Garikoitz]]'' ([[1994]], ''Auzmendi''; [[Donaixti]]k emana).
* ''[[Agota (pastorala)|Agota]]'' ([[1999]], ''Euskaltzaindia-BBK'', Altzai-Lakarrik; Toribio Altzaga saria).
* ''[[Jesüs (pastorala)|Jesüs]]'' ([[2006]], [[Maule]]ko [[Frantzisko Asiskoa|San Frantzisko Asiskoa]] eskolako ikasleek emana).
* ''[[Santa Engrazi (pastorala)|Santa Engrazi]]'' ([[2006]], [[Urdatx|Santa GraziGrazin]]n).
* ''[[Eñaut Elizagarai (pastorala)|Eñaut Elizagarai]]'' ([[2007]], [[Gamere-Zihiga]]n antzeztua)
 
=== Bestelakoak ===
* [[OlerkiOlerkigintza|Olerkiak]]ak ere idatzi ditu (''[[Oihanealat]]'', [[1984]] eta beste), gehienbat [[Maiatz]]en; asko argitaratu gabeak<ref>2.000 bat bertso idatziak ditu.</ref>.
* [[Ipuin]]ak: [[1989]]an Maiatzen ''Altzaiko Herensugea'', ''Sineste zahar eta ez hain zahar'' eta beste; ''[[Basabürüko ipuinak]]'' ([[1997]], ''Izpegi'').
* [[Hiztegi]]gintzan ''Euskara-Frantsesa'', ''Frantsesa-Euskara'' eta [[Latin]]-Euskara eginak ditu.
70. lerroa:
 
== Ikus, gainera ==
* [[Zuberoako idazleen zerrenda|Zuberoako idazleak]]
* [[Mixel Garikoitz]]
* [[Albert Constantin]]