Historiografia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Dexbot (eztabaida | ekarpenak)
t Removing Link FA template (handled by wikidata)
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
13. lerroa:
* Zerk egiten du historikoa gertakizun bat?
* Nola azaldu ditzake [[historia]]lari batek "egia" eta "gertaerak"?
* Zelako eragina duen bitartekoak ([[eleberri]]a, testu-[[liburu]]a, [[film (zinema)|filma]]a, [[antzerki]]a) informazio historikoan?
** Ze arazo [[epistemologia|epistemologikoei]] datxekion [[historia]]?
* Nola finkatzen dute [[historia]]lariek bere objektibotasuna?
30. lerroa:
[[Historia]] idazkerarekin batera agertu zen. [[Antzinako Grezia]]n lehendabiziko historialariak agertu ziren, lehenengoa [[Herodoto]]a izanda, [[Tuzidides]] ere famatua zen.
 
[[Antzinako Erroma]]n [[Katon Maior]]rek greziarren bidea jarraitu zuen. Gero, [[Estrabon]], [[Kaio Salustio|Salustio]], [[Julio Zesar]], [[Tito Livio]] eta [[Kornelio Tazito|Publio Kornelio Tazito]].
 
[[Erdi Aroa]]n elizgizonak historialari bihurtu ziren, horrela [[Beda|Beda agurgarria]] edo [[Isidoro Sibiliakoa|Sevillako San Isidoro]].
 
[[Aro ModernoModernoa]]ann humanismoak historia ez ezik beste [[zientzia]]k erabiltzen du [[historia]] ikertzeko, horrela [[Jean Mabillon|Dom Mabillon]] eta [[Giorgio Vasari]]. Historia bere onurarako erabili zutenak ere agertu ziren, adibidez, [[Etienne Pasquier|Étienne Pasquier]], [[Jacques Benigne Bossuet|Bossuet]], [[Nikolas Makiavelo|Makiavelo]] edo [[Jean Racine]].
 
[[IlustrazioArgien Garaia|Ilustrazioak]]ak, beste [[zientzia|zientzietara]] bezala, argia ekarri zion [[Historia]]ri, [[François Fenelon|Fenelon]], [[Voltaire]] , [[Montesquieu]] edo [[Edward Gibbon]] egile nagusiak izanik.
 
[[XIX. mendea]]n [[historia]] [[zientzia]] heldu bihurtu zen, [[Theodor Mommsen]], [[Numa Denis Fustel de Coulanges|Fustel de Coulanges]], [[Augustin Thierry]], [[Jules Michelet]], [[Leopold von Ranke|Leopold Von Ranke]],
[[Georg Wilhelm Friedrich Hegel|Hegel]], [[Karl Marx|Marx]] bezalako historialarei esker.
 
[[XX. mendea]]n [[historia]]k bide bera jarraitu zuen, historialari aipagarrienak [[Johan Huizinga]], [[Paul Hazard]], [[Oswald Spengler]], [[Arnold J. Toynbee]], [[Henri Pirenne]] edo [[Gordon Childe|Vere Gordon Childe]] izanik.
 
[[Lucien Febvre]] eta [[Marc Bloch]] aipatutako [[Urte-liburuen eskola]] sortu zuten.
52. lerroa:
=== Klasikoak ===
<div class="references-small" style="-moz-column-count: 2; column-count: 2;">
* [[Petri II.a Lopez Aiarakoa|Pero Lopez Aiarakoa]]
* [[Esteban Garibai]]
* [[Lope Gartzia Salazar]]
* [[Lope Martinez de Isasti]]
* [[Estanislao Labairu|Estanislao Jaime Labayru]]
* [[Jeronimo Mendieta]]
* [[Rodrigo Semenez Arradakoa|Rodrigo Ximenez]]
</div>
 
65. lerroa:
* [[Anakleto Ortueta]]
* [[Joxe Aranzabal]]
* [[Miguel Artola|Miguel Artola Gallego]]
* [[Ramón Barea Unzueta|Ramon Barea Unzueta]]
* [[Marcelino Beroiz Lazcano]]
* [[Juan Pablo Fusi|Juan Pablo Fusi Aizpurua]]
* [[Fernando Garcia de Kortazar|Fernando Garcia de Cortazar]]
* [[Jose Maria Jimeno Jurio|Jimeno Jurio]]
* [[Santi Leoné|Santi Leone]]
* [[Bixente Serrano|Bixente Serrano Izko]]
* [[Jose Ignacio Telletxea Idigoras]]
* [[Xabier Zabaltza]]