Sedimentu: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
txukundu |
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
||
1. lerroa:
[[Fitxategi:Leman img 0573.jpg|thumb|[[Rhône|Rodano]] ibaia, [[Léman|Geneva
[[Geologia]]n, '''sedimentuak''' edo '''jalkinak''' [[mea|mineral]] zati txikiez, [[prezipitazio (meteorologia)|prezipitazio]] [[kimika|kimikoz]] sortutako [[kristal]]ez, izaki bizidunek ekoiztutako partikula mineralizatuez (adibidez [[oskol]]ak) eta abarrez osaturiko [[metakin]]ak dira, gutxi gorabehera lurrazalaren %75 estaltzen dutenak {{erref behar}}. [[Arro sedimentario]]etan biltzen dira, eta prozesu geologikoen bitartez [[arroka sedimentario]]ak eratzen dituzte. Sedimentuen beste jatorri arraroago batzuk ere bada; hala nola, espaziotik etorritako hauts kosmikoak.
Sedimentu guztiak [[solido]]ak dira eta ''konposatuak'' direla diogu, partikula ezberdinez osatuta daudelako. Aurkako adibide bat jartzearren, egurrezko mahi bat solido ''bakarra'' da. Sedimentu partikulak mugitzeko aukera dute eta beraz, ''bigunak'' direla esaten da.
7. lerroa:
Lehenik eta behin, sedimentuak sortu egiten dira. Sedimentuak sortzen diren lekuari ''jatorri eskualdea'' deritzo. Hasieran, arroka zati txikiak edo [[solutu]]ak izan daitezke.
Partikula hauek garraiatuak izango dira, eta mugitzen diren heinean haziz joango dira. Ondoren, sedimentuak [[
Sedimentuak "hil" eta, lurperatu egiten dira ondoren datozen sedimentuen pisuaren azpian. Pisu honek eragindako [[presio]]aren pean hasierako sedimentuak trinkotu egiten dira. Puntu honetan hainbat prozesu [[kimika|kimiko]] sortzen dira, eta hauen bidez partikulak euren artean ''itsatsiko'' dituzten kristalak. Prozesu honi ''[[diagenesi]]a'' deitzen zaio, eta esaten da sedimentuak ''[[litifikazio|litifikatu]]'' egiten direla.
17. lerroa:
{| class="wikitaula" style="margin:0 0 0.5em 1.5em;text-align: center;"
|-
!Tamaina [[
|-
|>256 mm||Harritzarra||[[Legar]]ra
37. lerroa:
|0,064-0,125 mm||Harea oso fina
|-
|0,031-0,064 mm||[[Lokatz|Lohi]] larria||[[Basa]]
|-
|0,016.0,031 mm||Lohi ertaina
62. lerroa:
{{sakontzeko|Arro barneko sedimentu}}
Arroan bertan, [[prezipitazio (meteorologia)|prezipitazio]] edo [[hauspeatze|hauspez]] sortutako partikulak dira.
== Ikus, gainera ==
68. lerroa:
* [[Sedimentologia]]
* [[Geologia]]
* [[Euskal Herriko geologia|Euskal Herriko Geologia]]
* [[Estratigrafia]]
* [[
* [[Petrologia]]
| |||