02:23, 27 martxoa 2015ko berrikusketa aldatu Dexbot (eztabaida \| ekarpenak) 4.354 edits t Removing Link FA template (handled by wikidata) ← Aurreko ezberdintasuna		23:49, 15 apirila 2015ko berrikusketa aldatu desegin EnzaiBot (eztabaida \| ekarpenak) Bot-ak 252.705 edits t Robota: Birzuzenketak konpontzen Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: [[Fitxategi:The Doctor Luke Fildes crop.jpg\|thumbnail\|default\|''"The Doctor"'', Luke Fildesen margoa (1891).]] '''Medikuntza''' [[~~gaixotasun~~eritasun\|gaixotasunak]]ak ezagutu, hauen [[prebentzio (medikuntza)\|prebentzioa]]a egin eta sendatzea helburu duen jarduera tekniko eta zientifikoen [[zientzia]]ri deritzo. [[Mediku]]ak dira jardunbide honetan dabiltzanak. 9. lerroa: * [[Mesopotamia]]n jakituria farmakologiko zabala eta [[Egipto]]n momifikatzeko teknika aurreratuak ezagutzen zituzten eta Tell-Amarnan aurkituriko papiroetan ikus daitekeen bezala Antzinako Egipto [[anatomia]] eta gaixotasunen prebentziori buruzko ezagupen zabalak zituzten. Egipton sortu ziren lehen [[mediku]] eskolak eta bertan hasi zen medikuntza sinisketerietatik aldentzen. Greziar eta Erromatar medikuak Egiptiarren medikuntzan oinarritu ziren beren idatziak egiteko. * [[~~Txina~~Txinako Herri Errepublika\|Txinako]]ko medikuntza ying eta yang printzipioetan oinarritzen zen; akupuntura, fitoterapia, etab.en bidezko medikuntza naturala eta prebentzioa sustatu zituen. * [[Grezia]]n [[Hipokrates]] nabarmendu zen; bere metodoak erromatarren garaia arte iraun zuen, eta [[Galeno]]k jarraibidea eman zion arrazonamendu klinikoa eta diagnosiaren metodikotasuna bultzatuz. 19. lerroa: * Hala ere, [[XVI. mendea]]n medikuntza [[kirurgia]] baino atzerago zegoen artean. * [[XIX. mendea]]n [[anestesia]] aurkitzearekin eta [[Louis Pasteur\|Pasteurren]]~~ren~~ eta [[Robert Koch\|Koch]]-en lanen bitartez, medikuntza aro garaikidean sartu zen. * [[XX. mendea]]ren lehen erdiaren ezaugarri nagusia [[fisika]], [[kimika]] eta [[biologia]]ren teknika eta metodoak gero eta gehiago erabiltzea izan zen; ondorioz, batetik ikerketa-, [[diagnostiko\|diagnosi]]- eta [[tratamendu]]-bideak ugaritu ziren, eta, bestetik, espezialitate bakoitza bere esparrua mugatuz joan zen. == Biografia interesgarriak == 28. lerroa: Klasikoen artean [[Galeno]] eta [[Hipokrates]] ezinbestekoak ditugu, antzinako garaietatik medikuntza landu zutenak eta gaur egun ere erreferentziazkoak direnak oinarrizko kontzeptu batzuetan. [[Aro ~~moderno~~Modernoa\|Aro modernoan]]an, aldiz, aipagarriak dira [[Alexander Fleming]], [[Sigmund Freud]], [[Robert Koch]], [[Severo Ochoa]], [[Louis Pasteur]] eta [[Santiago Ramón y Cajal\|Ramón y Cajal]]. == Ikasketak == Gaur egun, [[Euskal Herriko Unibertsitatea]]n (EHU) Medikuntza ikasketak egiteko aukera dago [[Leioa]], [[Gasteiz]] eta [[Donostia]]ko kanpusetan, bai eta [[Nafarroako Unibertsitatea]]n (pribatua) ere. [[XVI. ~~mende~~mendea\|XVI. mendetik]]~~tik~~ [[1901]]. urtean itxi zuten arte, [[Oñatiko Unibertsitatea]]n eskaintza hauxe egon zen. == Espezialitate mediko-kirurgikoak == 40. lerroa: Espezialitate medikoak hiru multzotan banatu ditzakegu: Medikoak beraiek, Kirurgikoak eta Osagarriak. Lehehengoak, [[Barne ~~Medikuntza~~medikuntza\|Barne Medikuntzak]]k barne hartzen zituen hasiera batean, baina denborarekin banantzen joan dira, besteak beste [[Endokrinologia]], [[Hematologia]], [[Kardiologia]], [[Nefrologia]], [[Pneumologia\|Neumologia]] eta [[Neurologia]]. [[~~Kirurgiko~~Kirurgia\|Kirurgikoen]]en artean, [[Kirurgia orokor]]ra, [[Obstetrizia]], [[Oftalmologia]], [[Otorrinolaringologia\|ORL]] eta [[Traumatologia]] ditugu, beste batzuen artean. Espezialitate osagarriak [[diagnostiko]]aren bidean laguntzen dutenak daude, [[Anatomia ~~patologikoa~~patologiko]]a, [[Erradiologia]] eta [[Mikrobiologia]]. Halaber, beste motatakoak ere baditugu, [[Medikuntzaren Historia]], [[Medikuntza Legala]] eta [[Medikuntza Prebentiboa]], tartean. * [[Alergologia]] * [[Anestesiologia]] * [[Analisis klinikoak]] * [[Anatomia ~~patologikoa~~patologiko]]a * '''[[Kirurgia]]''' [[Kirurgia kardiobaskular]] 74. lerroa: [[Nefrologia]] [[Pneumologia]] [[Digestio aparatuaren medikuntza\|Gastroenterologia]] [[Erreumatologia]] [[Onkologia]] 98. lerroa: == Hiztegi medikoa == '''B''' * [[Zefalea\|Buruko min]] '''D''' * [[Diagnostiko\|Diagnosi]] * [[Doministiku]] '''E''' * [[Ebola birus]]a * [[Ekografia]] * [[Izurri\|Epidemia]] * [[Erizaintza\|Erizain]] * [[Eztul]] '''G''' * [[Eritasun\|Gaixotasun]] * [[Gutxiegitasun]] '''L''' 122. lerroa: * [[Pandemia]] * [[Proba osagarri]] * [[Prebentzio (medikuntza)\|Profilaxi]] '''S''' * [[Sarkoidosi]] 132. lerroa: '''Z''' * [[Zeinu]] * [[Kirurgia\|Zirujau]] * [[Zirrosi]] 145. lerroa: * [[Gurutze Gorria]] * [[IPPNW]] * [[Mugarik Gabeko Medikuak\|MSF]] * [[Munduko Osasun Erakundea\|Osasunerako Mundu Erakundea]] (OME) == Ikus, gainera ==

Medikuntza: berrikuspenen arteko aldeak