Bizantzioko eztabaida ikonoklasta: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-\{\{[Cc]ommons[ck]at\|(.*)\}\} +{{commonskat}}) |
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
||
1. lerroa:
[[Fitxategi:Irenekirken.jpg|thumb|250px|Gurutze soil bat, arte ikonoklastaren adibidea. [[Hagia Irene]], [[Istanbul]].]]
'''Bizantzioko eztabaida ikonoklasta''' [[Bizantziar Inperioa]]n, [[VIII. mendea|VIII.]] eta [[IX. mendea|IX. mendeetan]], erlijio irudien ([[ikono]]) erabilpenari buruz piztutako liskarra izan zen. Ikonoklastek ikonoen erabilpena arbuiatzen zuten, [[idolatria]] izan zitekeelakoan. Horretarako hainbat arrazoi ematen zuten, hala nola, [[Itun
[[726]]. urtean [[Leon III.a Isauriarra|Leon III.ak]] [[Konstantinopla]]ko Jauregi Handiko Brontzezko Atearen gainean zegoen [[Kristo]]ren irudia kentzeko agindu zuen, eta [[gurutze]] bat jarrarazi zuen haren ordez. Enperadoreak erlijio irudien gurtza debekatu zuen, eta ikono guztiak suntsitzeko agindu. [[Ediktu]] harekin hasi zen aro ikonoklasta. Erlijio irudien aurkakoen eta aldekoen arteko eztabaida gogorra izan zen: mende luzea iraun zuen, eta elkarren aurkako bi taldetan banarazi zuen gizartea. Batetik ikonoklastak zeuden, alegia, [[
Leon III.aren seme [[Konstantino V.a]]ren garaian bere gorenean zegoen liskarra. Hark deitutako [[Hieriako kontzilioa]]n ([[754]]) ikonoen gurtza galarazi zen. Kontzilioan Konstantino enperadoreak berak esan zuen ezinezkoa zela beretzat Kristo irudikatzea, zeren eta, Kristoren izate jainkozkoa irudi bidez adierazterik ez bazegoen, haren izate gizonezkoa ere ezin baitzitekeen irudikatu. Azken batean, Kristoren irudi bakarra [[eukaristia]]n zegoen. Urte hartan bertan hasi ziren irudikatze debekatu haiek irudietatik eta apainduretatik kentzen eta ezerezten: ikonoak erre, [[mosaiko]]ak [[igeltsu]]z estali, hormetako [[fresko]]ak suntsitu, eta, Kristoren irudien ordez, loreenak edo enperadoreenak jarri ziren leku askotan. Horrela sortu zen '''lehenengo aldi ikonoklasta''' esaten zaiona, [[787]]ko [[Nizeako II. kontzilioa]] arte iraun zuena, orduan Kristoren irudiak agerian jartzeko baimena eman baitzuten.
[[IX.
== Erreferentziak ==
|