Berilio: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robotak {{Commonskat}} gehitu du. Txantiloiak commons:category:Beryllium lotu du, Wikidataren arabera.
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
37. lerroa:
| oxidazioa = 2
| elektronegatibitatea = 1,57
| ionizazioa = 1.a: 899,5 [[kilojoulejoule moleko|kJ/mol]]<br />2.a: 1757,1 [[kilojoulejoule moleko|kJ/mol]]<br />3.a: 14848.7 kJ/mol
| batezbestekoa =
| kalkulatua = 112
68. lerroa:
}}
 
'''Berilioa''' [[elementu kimiko]] bat da, '''Be''' [[Elementuelementu kimikoen ikurrakzerrenda ikurraren arabera|ikurra]] eta 4 [[atomo-zenbaki|zenbaki atomikoatomikoa]]a dituena. Metal lurralkalinoa da, toxikoa, gris metaliko koloreduna, arina, gogorra eta hauskorra. [[Aleazio]]etan erabiltzen da, batez ere [[kobre]]arekin, gogortzeko. Berilio hautsa oso kaltegarria izan liteke osasunarentzat arnasten bada.
 
Berilioa nahiko elementu ''arraroa'' da bai [[lurra|lur]] bai [[unibertso]]an ez baita ohizko izarretako [[nukleosintesi]]an eratzen. Ez da uste elementu kimiko hau [[bizitza (argipena)|bizitzeko]] beharrezkoa denik animalia eta landareetan.
 
== Ezaugarri nabarmenak ==
84. lerroa:
== Zertarakoak ==
* Berilioa [[aleazio]] ugariren osagaia dugu besteak beste nahiko arrunta den kobre-berilio aleazioa.
* [[X izpi|X-izpi]] bidezko diagnosi sistemetan berilio xaflatxoak erabiltzen dira [[espektro ikusgarri]]ko erradiazioa iragazteko. Zirkuito plakak markatzeko erabiltzen den X-izpi bidezko [[litografia]] tekniketan ere berilioa erablitzen da.
* [[Erreaktore nuklear]]retan [[neutroi]] moderatzailea dugu.
* Berilioaren [[propietate mekaniko]]ak (zurruntasuna, arintasuna, egonkortasuna...) hainbat gailu eraikitzeko apropos bihurtzen dute besteak beste, [[giroskopo]]ak, informatikako gailuak, erlojuetako [[malguki]]ak etab.