«Nagasaki»: berrikuspenen arteko aldeak

Kai ugari zituen arrantzale-herri txikia zen Nagasaki eta berari buruzko datu gehiegirik ez dago 1543an exploratzaileesploratzaile [[portugal]]darrek aurkitu zuten arte. Fernão Mendes Pinto izan zen itsasuntzizitsasontziz bertara iritsi zen lehenengotakoa. Ordutik aurrera portugesek merkatal merkataritza-harremanak eratu zituzten [[Txinako Herri Errepublika|Txina]] eta Japoniaren artean bitartekari lanak eginez, ''Nanban byōbu'' izenaz ezagutu zen.

1549an [[Frantzisko Xabierkoa]] iritsi zen [[Kagoshima]]ra eta Kyushu uhartea ebangelizatzenebanjelizatzen aritu zen bi urte inguru Txinara itzuli zen arte. Hainbat daymiok katolizismoa hartu zuten eta ''Kirishitan'' (kristau) bihurtu ziren, denetan aipagarriena Ōmura Sumitada izan zen. Honek 1871ean portugesentzako eraiki zuen Nagasakin.

1602an misiolari agustindarrak iritsi ziren Nagasakira eta [[Tokugawa Ieyasu]] shogun berriak katolizismoa toleratu zuen, izan ere daymio katolikoek bere alde egin baitzuten Sekigaharako Gudan. 1614an Osakako gaztelua hartu ostean Tokugawak bere etorkizuna segurtatua ikusi zuen eta 1614an daymio katolikoak bidaliko zituela esan zuenean daymio ugarik uko egin zoiotenzioten kristautasunari, izan ere jazarpen handiak jasan baitzituzten. [[Herbehereak|Herbeheretar]] eta [[britania|britainiarrekin]] merkatal merkataritza-harremanak eratu ziren, beti ere herritarrak kristautzeari uko egiten bazioten.

1637an Shimabarako matxinada gertatu zen eta hamarkada batzutanbatzuetan Japoniako probintzia katoliko bakarra izan zen, portugesen ikono eta ohiturak hartu zituztelarik. Hauen kontra aritu ziren Tokugawa Ieyasu eta herbeheretarrak, merkataritza monopolioa nahi baitzuten hauek. Gertaera honen ondorioz japoniarrek erabaki zuten atzerritarrek arazoak baino ez zituztela ekartzen eta herrialdearen isolamenduaren hasiera izan zen. Portugaldar guztiak bidaliak izan ziren eta herbeheretarrek Nagasakin bakarrik egon ahal izan zuten. Tokugawatarrek beren konfiantzazko gobrenadoreagobernadorea ezarri zuten bertan.

1808an [[Napoleondar Gerrak|Napoleondar Gerretan]] ''HMS Phaeton'' untzi britainiarra herbeheretarrei segika Nagasakiko kaian sartu zen. Hauek gobernadoreari janaria eta erregaia eskatu zioten. Honek eman zien, baina, legearen aurkakoa zenez, bere buruaz beste egin zuen [[harakiri|seppukua]] burutuzeginez.

1945eko abuztuaren 9an Estatu Batuarrek bigarren [[Hiroshima eta Nagasakiko bonbardaketa nuklearrak|bonba atomikoa]] jaurti zuten, Hiroshiman bota eta handik hiru egunetara. Lehendabiziko asmoa [[Kitakyūshū|Kokuran]] jaurtitzea zen baina lainotua zegoen eta helburu hari uko egin eta Nagasakin jaurti zuten. 73.000 pertsona hil ziren eta 75.000 zauritu. Bonba Hiroshimakoa baino potenteagoaindartsuagoa bazen ere eragina txikiagoa izan zuen lurradelurralde muinotsua izatearrenzelako.