Renania: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robotak {{Commonskat}} gehitu du. Txantiloiak commons:category:Rhineland lotu du, Wikidataren arabera. |
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
||
1. lerroa:
[[Fitxategi:Rhineland.jpg|thumb|300px|right|Eskualdearen mapa.]]
'''Renania'''<ref>{{Erreferentzia|url=http://www.euskaltzaindia.net/dok/eaeb/eoda/exonimoak.pdf|orrialdea= 113| egilea=[[Euskaltzaindia]]|izenburua= Munduko leku-izen nagusiak euskaraz eta Euskal Herriaren inguruko exonimia}}</ref> ([[
Eskualdeko hedapena eta banaketa administratiboa gerren bitartez aldatu da. [[XIX. mendea]]ren hasieran [[Frantziako Lehen Inperioa]] desagertu zenean, mendebaldean zeuden [[nederlandera]]z hitz egiten zuten eskualdeak ([[Jülich-Cleves-Bergeko probintzia]]) [[Prusiako Erresuma]]n sartu eta [[Rhineko probintzia]] edo Renaniar Prusia osatu zuten. [[Lehen Mundu Gerra]] eta gero [[Entente Hirukoitza|Ententek]] okupatua eta desmilitarizatua izan zen. Hala ere [[1936]]an berriro militarizatu zuten.
Hegoaldeko eta ekialdeko eskualdeak nahiko menditsuak dira ([[Westerwald]], [[Hunsrück]], [[Taunus]] eta [[Eifel]] mendilerroak dituztenak) eta Rhin eta [[Mosela (ibaia)|Mosela ibaiaren]]
[[Fitxategi:Koblenz im Buga-Jahr 2011 - Deutsches Eck 01.jpg|thumb|300px|right|[[Mosela (ibaia)|Mosela ibaia]] [[Koblentza]] hirian.]]
Renaniako hiri nagusiak [[Akisgran]], [[Bonn]], [[Duisburg]], [[Düsseldorf]], [[Koblentza]], [[Kolonia (argipena)|Kolonia]], [[Krefeld]], [[Leverkusen]] eta [[Treveris]] dira.
== Historia ==
[[Julio Zesar|Zesarren]]
[[Klovis I.a]] erregearen lurraldea izan ondoren, [[Austrasia]]ren eta [[karolingiar leinua|karolingiarren]]
XIII-XIV. mendeetan bultzada handia izan zuen [[Hansa]]ri loturiko Rhin ibaiaren bazterreko hirietako ekonomiak; garrantzitsua izan zen, halaber, arte eta kulturaren garapena ([[Heidelberg]] eta [[Mainz]]eko unibertsitateak). XVI. mendean, erreformaren garaian, [[katolizismo]]ari eutsi zioten herrialde gehienek; [[Frantzia]]ko koroa Lotaringiaz jabetu zen eta XVII. mendean [[Brandeburgo]]ko etxe prusiarra zabaldu zen Kleve eta Mark aldera. [[Hogeita Hamar Urteko
[[Fitxategi:Hohenzollernbrücke_Kölner_Dom.jpg|thumb|right|300px|[[Kolonia (argipena)|Kolonia]] hiria gauez.]]
Frantziako iraultzaren garaian sortu ziren Rhin aldeko departamenduak (Sarre, Mont-Tonerre, Rhin-et-Moselle). XIX. mendearen hasieran Frantziaren aurkako sentimendua zabaldu zen Renanian, eta 1815ean [[Prusia]]ren mendeko estatu bihurtu zen lurraldea. Industriaren emanari esker, Alemaniako lurralde aberatsena izan zen Renania. Frantziak saio ugari egin zituen XIX. mendean lurralde hura bere egiteko eta lotze proposamen bat ukatu zitzaien frantsesei [[Versaillesko
1936an [[Hirugarren Reicha|III.
== Erreferentziak ==
|