Rutenio: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robotak {{Commonskat}} gehitu du. Txantiloiak commons:category:Ruthenium lotu du, Wikidataren arabera.
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
37. lerroa:
| oxidazioa = 8, 6, '''4''', 3, 2, 1<br /> (oxido [[azido]] ahula)
| elektronegatibitatea = 2,2
| ionizazioa = 1.a: 710,2 [[kilojoulejoule moleko|kJ/mol]]<br />2.a: 1.620 kJ/mol<br />3.a: 2.747 kJ/mol
| batezbestekoa = 130
| kalkulatua = 178
50. lerroa:
{{!}}-
{{!}} rowspan="2" {{!}} <sup>97</sup>Ru
{{!}} rowspan="2" {{!}} [[isotopoErradioisotopo sintetiko|Sintetikoa]]
{{!}} rowspan="2" {{!}} 2,9 [[egun|e]]
{{!}} [[elektroi-harrapaketa|ε]]
81. lerroa:
{{!}}-
{{!}} rowspan="2" {{!}} <sup>103</sup>Ru
{{!}} rowspan="2" {{!}} [[isotopoErradioisotopo sintetiko|Sintetikoa]]
{{!}} rowspan="2" {{!}} 39,26 [[egun|e]]
{{!}} [[beta desintegrazio|β<sup>-</sup>]]
96. lerroa:
{{!}}-
{{!}} <sup>106</sup>Ru
{{!}} [[isotopoErradioisotopo sintetiko|Sintetikoa]]
{{!}} 373,59 [[egun|e]]
{{!}} [[beta desintegrazio|</sup>β<sup>-</sup>]]
104. lerroa:
}}
 
'''Rutenioa''' [[elementu kimiko]] bat da, '''Ru''' ikurra eta 44 [[atomo-zenbaki|zenbaki atomikoatomikoa]]a dituena. [[Platino]]aren taldeko [[trantsizio-metal]] arraroa da. Gehienetan platino-[[mea|meetan]] ageri da eta [[katalizatzaile]] gisa erabiltzen da platinozko [[aleazio]]etan.
 
== Ezaugarri nagusiak ==
Rutenioa lau [[kristal]]-formatan agertzen da eta ez du distira galtzen [[giro-tenperatura]]n, baina oso azkar [[oxidazioerredox erreakzio|oxidatzen]] da. [[Alkali]] urtuetan [[disoluzio|disolbatzen]] da eta [[azido]]ek ez diote erasaten, baina [[halogeno]]en erasoa jasaten du tenperatura altuetan. Kantitate txikietan, platinoaren eta [[paladio]]aren gogortasuna emendatzen du eta, era berean, [[titanio]]aren korrosioarekiko erresistentzia handitzen du.
 
[[Metal]] hau erauzteko [[estalketa elektrolitiko]]a edo deskonposizio termikoa erabil daiteke. Rutenioz eta [[molibdeno]]z osatutako aleazio bat [[supereroalesupereroankortasun|supereroalea]]a da 10,6 ºK-eko tenperaturan. Rutenioaren oxidazio-egoerak +1etik +8ra doaz, eta -2 ere ezagutzen da, baina arruntenak +2, +3 eta +4 dira.
 
{{commonskat}}