Nihriyako gudua: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Addbot (eztabaida | ekarpenak)
t Robota: hizkuntza arteko 5 lotura lekualdatzen; aurrerantzean Wikidata webgunean izango dira, d:q906834 orrian
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
5. lerroa:
| irudia =
| oina =
| data = [[K. a. 1230ko hamarkada|K. a. 1230]] inguru
| lekua = [[Nairi|Nihriya]]
| koordenatuak =
11. lerroa:
| emaitza = Asiriarren garaipena
| egoera =
| gudulari1 = [[HititakHitita]]k
| gudulari2 = [[Asiria]]
| komandante1 = [[Tudhalia IV.a]]
23. lerroa:
'''Nihriyako gudua''', [[Mitanni]]ko inperioa izan zenagatik hititar eta asiriarren arteko liskarren puntu gailena izan zen.
 
[[Shubiluliuma I.a]]k [[K. a. XIII. mendemendea]]ann Mitanni konkistatu zuenean, bi [[erregeorde]]tza sortu zituen, [[Alepo]] eta [[Karkemish]], eta erresuma honetako lurren zati handi bat, bere aliatuen artean banatu zuen. Garai batean Mitanniko erresuma izan zen gainontzekoak, bere independentzia mantendu zuen hititen mendeko erresuma bezala. Hititar boterearen zabalkuntza handi hau, [[Kadeshko gudua]]ren arrazoia izan zen, [[Egipto]]ren aurka izan zutena, hau, [[Asiria]]k probestu zuelarik, pixkana-pixkana, Mitannik utzitako hutsa betetzeko; honela, jada bere errege [[Uhri-Teshub]]en garaian, [[K. a. XII. mendemendea]]arenren hasieran, hititek, horren aurka ezer egiteko modurik ez zutelarik, euren mendeko erresuma izan zen Mitanni, [[Asiria]]ren mende nola erortzen zen ikusi behar izan zuten.
 
Asiriar hedapenak jarraitu egin zuen, zehaztasunez adierazi gabeko data batean, [[Nairi|Nihriyako]] erresuma ezberdinen aurkako eraso batetatara iritsi arte, [[Tukulti-Ninurta I.a]] erregearen agintaldian (historialari batzuentzat, erregea, [[Salmanasar I.a]] edo [[Ashur-nadin-apli]] izango zen arren). Hititek, euren inperioaren mugakide den toki bati eginiko eraso hau, onartezin bezala jo zuten, eta, [[Tudhalia IV.a]]k gidatuta, euren armada toki hartara eraman zuten.
29. lerroa:
Bi indarren arteko borroka, [[Nairi]]tik gertu gertatu zen, eta asiriarrek, garaipen erabakigarri bat lortu zuten, Asiriari, inguruko erresumak eranstea ahalbidetu ziona, eta hititak, honen ondorioz, egoera zail batean geratu ziren, behar bezala dokumentaturik ez dagoen [[Kurunta|Thudalia IV.aren aurkako estatu kolpearen]] arrazoietako bat, azken errege honek, Tukulti-Ninurtaren aurka jasandako porrotaren ondoren ospea galdu izana izateraino.
 
Bi inperioen arteko etsaitasunek hor jarraitu zuten arren (iturri asiriarrek, guduaren ondoren, eraso ezberdinetan, 28.000 preso hititar harrapatu zituztela diote), ez zen egon ondorio larriagorik egon hititentzat luzera, Asiriak, bere arreta, [[BabiloniaBabiloniar Inperioa|Babiloniaren]]ren konkistan jarri baitzuen, egitasmo honetan, baliabide larregi erabili zituelarik, bere mendebaldeko mugan hedatzen saiatzeko moduan. Hititar inperioak, beraz, bere azken urteak bakean bizi ahal izan zituen, [[itsasoko herriak|itsasoko herrien]] erasoen ondorioz desagertu zen arte, [[K. a. 1200ko hamarkada|K. a. 1200]] inguruan.
 
[[Kategoria:Guduak]]