Muga konbergente: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t 76.172.94.161 wikilariaren aldaketak ezabatuz, Addbot wikilariaren azken bertsiora itzularazi da. |
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
||
1. lerroa:
'''Muga konbergente''' bat bi [[plaken tektonika|plaka
Plaken arteko talka hauek kontinente-kontinente artean izan daitezke, zeintzuetan mendilerro bat sortuko den ([[Himalaia]]); ozeano-ozeano izan daiteke eta horietan [[arku-uharte]]ak sortzen dira ([[Japonia]]); edo ozeano-kontinente izan daitezke eta hauetan fosa bat eta mendilerro bat sortzen da ([[Andeak]]).
11. lerroa:
Beherantz doan plakak dituen [[likido]] eta [[gas]]ek inguruan dauden arroken urtze puntua jaisten du eta horrela urtzen dira, [[magma]] sortuz. Magma honen dentsitatea inguruko arrokena baino txikiagoa denez pixkanaka-pixkanaka joango da gorantz eta [[sumendi]] kateak sortzen dira. Berarekin batera itsasoan zegoen arroka zati bat zenez uraz gain gas ugari igoko dira gorantz eta labaren eztandak askoz leherkorragoak dira. Mota honetako sumendi lerroak oso ugariak dira Pazifikoaren inguruan. [[Nazcako plaka]] [[Hego Amerikako plaka]]ren azpian sartzean Andeetako sumendiak sortzen ditu. [[Ipar Amerika]]n [[Cascade mendilerroa]] sortzen da. Ozeano Bare osoan zehar [[Pazifikoko Su Eraztuna]] moduan ezagutzen den sumendi zirkulua osatzen da.
Bi plaka kontinentalek talka egiten dutenean bi plakek jasaten dituzte konpresio indarrak eta beraz bata bestearen azpian sartu edo bata bestearen gainetik doa. [[Toles]] ugari gertatzen dira eta mendilerro estentsiboak sortzen dira. Kasurik ezagunena [[
Bi plaka ozeanikok talka egiten dutenean [[arku-uharte]]ak sortzen dira, [[Japonia]] eta [[Aleutiarrak|Aleutiar uharteak]] bezala. Plaka bat bestearen azpian sartzerakoan forma arkeatua duten lerroak sortzen dira, puntu bakoitza sumendi bat edo irla bat delarik.
Azkenik aipatu behar da plaken arteko talka ez dela beti buruz-burukoa, baizik eta batek iparralderanzko mugimendua balu besteak hego-ekialderako mugimendua izan lezake. Honek faila sistema konplexuagoa sortzen ditu.
|