Batasun Agiria (1800): berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Addbot (eztabaida | ekarpenak)
t Robota: hizkuntza arteko 1 lotura lekualdatzen; aurrerantzean Wikidata webgunean izango dira, d:q343100 orrian
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
1. lerroa:
[[Fitxategi:Flag of the United Kingdom.svg|thumb|[[UnionErresuma JackBatuko bandera|Batasunaren bandera]]]]
 
'''[[1800]]ko Batasun Agiria''' ([[ingeles]]ez ''Union Act''; baita '''1801ko Batasun Agiria''' ere deitua) [[Britainia Handiko Erresuma]] eta [[Irlandako Erresuma]]ren arteko batasuna erresuma berri batean gauzatu zuen agiria izan zen, erresuma honi [[Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua]] deitu zitzaion. Batasuna honen ondorioz 100 biltzarkide irlandarrek [[Erresuma Batuko Legebiltzarra|Erresuma Batuko Legebiltzarreko]] [[Komunen Ganbera]]n eserlekuak eskuratu zituzten.
 
Agiria Britainiar Legebiltzarrak nahiz [[Irlandako uhartea|IrlandakoakIrlanda]]koak baietsi zuten. Irlandarrek [[Ingalaterra]]ren mendeetako zapalkuntzaren ostean [[1782]]ko [[Konstituzio]]arekin independentzia lortu zuten. Irlandarren gehiengoak [[Britainia Handia]]rekiko Batasuna ez zuen ongi ikusten, eta aurretik [[1799]]ko batasun mozio bat atzera botea izan zen. Halere [[1801]]an britainiar gobernuaren kanpainia gogorrak eta [[1781eko irlandar matxinada]]k batasunaren onarpenaren bidea erabat erraztu zuten. Irlandako Legebiltzarreko bere igarotzea arrakatsua izan zen, legebiltzarkideen gehiengo sinple batez onartua izan zelarik, britainiar gobernuak baiezkoa eman zuten biltzarkideei britainiar nobleziako tituluak, lurrak eta bestelako prebendak eman zizkien.
 
Batasunak irlandarren gehiengoa ziren [[Katolizismo|katolikoak]] erakartzeko asmoz haien aurkako lege penalak ezeztatzea eta emanzipazio zibila hitzematen zien. Esan zenez, Batasun Agiriaren hitzetan, Irlanda 100 biltzarkidez ordezkatua izango zen, eta [[Patrizio Irlandakoa|San PatrizioPatrizioren]]ren semeen abantaila garrantzitsu bat irlandar biltzarkide katolikoak onartuak izango zirela zen, nahiz eta gerora eskubide hau [[Jurgi III.a Erresuma Batukoa|Jurgi III.aren]] erregealdian ezeztatu, errege honek [[Anglikanismo|Ingalaterrako Eliza]] defendatzeko bere zinaren aurka zihoalako arrazoiketa aipatu zuelarik. Britainiar Legebiltzarrean katolikoen partaidetza ez zen [[1829]]. urterarte berrezarriko.
 
Batasun honetatik agertu zen bandera berria, ''[[Erresuma Batuko bandera|Union Jack]]'' izenez ezagutua, [[Ingalaterra]]ko [[San Jurgiren gurutzea]] (gurutze gorria, hondo zuria), [[Eskozia]]ko [[San Anderren gurutzea]] (ixa zuria, hondo urdina) eta [[Irlandako uhartea|IrlandakoIrlanda]]ko [[San Patrizioren gurutzea]] (ixa gorria, hondo zuria) elkartzen ditu. Gaur egun eta nahiz eta [[1949]]an [[Irlandako Errepublika]] sortu, ikur hau britainiar bandera izaten jarraitzen du.
 
== Kanpo loturak ==