Mehmed IV.a: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robotak {{Commonskat}} gehitu du. Txantiloiak commons:category:Mehmed IV lotu du, Wikidataren arabera.
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
1. lerroa:
[[Fitxategi:Mehmed IV.jpg|thumb|250px|Sultan Mehmed IV.a]]
'''Mehmed IV.a''' edo '''Mehmet IV.a''' (Dördüncü, laugarrena eta Avcı, ehiztaria, ezizenak jaso zituena, [[1642]]ko [[urtarrilaren 2|urtarrilak 2]]-[[1693]]) [[Otomandar Inperioa|Otomandar Inperioko]] [[sultan]]a izan zen [[1648]] eta [[1687]] bitartean. [[Ibrahim I.a]]k bere ohaideetako batekin, [[Turhan Hadice]]rekin izandako semea zen, honegatik [[Valide Sultan]] bihurtu zena. Bera jaio eta gutxira, bere gurasoek eztabaida gogor bat izan zuten eta Ibrahim horrenbeste haserretu zen Mehmed bere amaren eskuetatik kendu zuela, hau putzu batera botaz. Bere zorionerako, Mehmed berehala salbatua izan zen, inongo kalterik jasan gabe.
 
Avcı, "ehiztaria" bezala ezagutua, aire libreko ariketa eta ehizan eman zuen bere denbora gehiena. Bere erregealdia esanguratsua da otomandar boterearen loratze labur baten ondorioz, nagusiki [[Mehmet Koprülü]] [[Bisir Handia|Bisir Handi]] irmo eta zurrunak zuzendua. Köprülük [[Egeoko uharteak]] berreskuratu zituen, ordu arte [[Veneziako Errepublika]]ren menpe zeudenak, eta [[Transilvaniako printzerria]] eta [[Polonia]]ren aurka kanpaina arrakastatsuetan borrokatu zuen ([[1670]]-[[1674]]). Une batean, otomandar inperioa [[Podolia]] eta [[Ukraina]]ra hedatzeko puntuan egon zen.
 
Bisir berri bat, [[Kara Mustafa]], ez zen hain eraginkorra izan Imre Thökölyren austriarren aurkako matxinada babestuz ([[1683]]), Kara Mustafa armada boteretsu batekin joan zen [[Hungaria]]n zehar eta [[Viena]] setiatu zuen [[Kahlenbergeko gudua|Vienako guduan]]. [[Kahlenberg]]eko muinoetan otomandar armada austriarren armada inperialak ([[Lorrenako Dukerria|Lorenako dukea]] zen Karlos IV.aren gidaritzapean) eta euren erregea zen [[Joan III.a Sobieski]]k gidatutako mendeku gose ziren poloniarrek goitik behera garaitu zuten. Kara Mustafa [[BelgradoBelgrad]]non itoa izan zen Mehmed IV.aren aginduz eta bere burua [[Edirne]]ko antzinako jauregi inperialaren kanpoaldeko zutabe batean jarria izan zen, hau sultanaren tronua salbatzeko nahikoa izan ez zen arren, tronutik kendua eta Edirnen kartzelatua izan zena, bere ehizaleku kuttunetatik gertu, geratzen zitzaizkion sei urteak han emanez bi ohaideekin batera.
 
{{oinordekotza