Ikebana: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Hpholke (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
1. lerroa:
{{nihongo|'''Ikebana'''|生け花||''ikeru'', «apaindu» eta ''hana'',«lore»; beraz, «apainduriko lore»}} [[lore]] apainketaren [[Japonia|japoniar]] [[arte]]a da.
 
[[MendebaldekoMendebaldea (kultura)|Mendebaldeko kulturan]]n ez bezala, non lore-sortak osatzean, kolorea den jarraibide nagusia, ikebana harago doa eta natura eta gizakia uztartzen saiatzen den bide edo ''do'' bat da. Ildo horretatik, loreez gainera, beste natura elementu ere biltzen dituen artea da, hala nola, adarrak, hostoak eta baita ere zenbaitetan ura eta harriak. Japoniar kultura eta pentsamoldearen erakusgarritzat hartu den artea da, kaligrafia, [[haiku]] eta [[tearen zeremonia]] bezala.
 
Ikebanaren sakontasuna ulertzeko [[Matsu Basho]] poeta japoniarraren hitz hauek jaso daitezke:
13. lerroa:
 
[[Fitxategi:Paesaggio acquatico.JPG|thumb|right|200px|'''Ikebana''' erakusgarri bat.]]
[[Budismo]]a [[Korea]] eta [[TxinaTxinako Herri Errepublika|Txinatik]]tik sartu zen [[Japonia]]ra [[VI. mendea]]n eta, horrekin batera, ''kuge'' edo aldarean lore-eskaintzak egiteko ohitura ere heldu zen. [[Ono-No-Imoko]] izeneko [[apaiz budista]] bat ez zegoen pozik beste apaizek arduragabeki egiten zituztelako lore-eskaintzak [[BudaSiddhartha Gautama|Budaren]]ren aldarean. Horren aurrean, bera saiatu zen lore konposizio berriekin unibertso osoaren ikurra egiten. Bere diseinuetan, loreak eta adarrak gora begira (inoiz ere ez behera begira) zeuden eta hirunaka jartzen ziren zeru, gizaki eta lurraren arteko harreman harmoniatsuaren erakusgarri.
 
Apaizek lore konposizioak egiten jarraitu zuten mendez mende baina [[XV. mendea]]ren amaiera arte ez dago jasota jarraibide edota diseinu berezirik. Garai hartan, Japoniak pizkunde artistiko mamitsu bat bizi izan zuen eta arkitektura tradizionala sortu zen, gaur ezagutzen dugun moduan, [[haiku]] poesia, ''noh'' antzerkia eta lorezaintza. Garai hartan ere ikebana eskola diferente hasi ziren sortzen, gerora bakoitza bere erara garatuz eta bere bidea eginez joan da lore konposizioak tradizionalagoak edo berritzaileagoak sorturik, estilo formalagoetatik informalagoetara.