Altzairu: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Removing Link FA template (handled by wikidata) - The interwiki article is not featured |
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
||
3. lerroa:
'''Altzairua''' [[burdina]]k eta [[karbono]]ak osatutako [[aleazio]]aren izena da. Oro har altzairu aleazioetan karbonoaren pisua %2,1 baino txikiagoa izaten da, eta balio arruntenak %0,2 eta %0,3 inguruan daude. Karbono masa %2tik gorakoa bada altzairuak [[burdinurtu]] deritzen aleazio hauskorrak lortzen dira, forjatu ezin direnak eta moldeatze bidez lantzen direnak.
Adiera zabalagoan, osagai nagusitzat burdina eta karbonoa dituen aleazioa da altzairua; hau da, bi osagai horiez gain beste zenbait izan ditzaketen aleazioa da. Horrela, '''altzairu bereziak''' defini genitzake, besteak beste [[altzairu herdoilgaitz]]a. Aleazioan erabiltzen diren beste elementu batzuk [[manganeso]]a, [[kromo]]a, [[banadio]]a eta [[
Altzairua [[Pizkundea]] baino lehenago ere metodo ez oso eraginkorrak erabiliz egiten bazen ere, bere erabilera askoz arruntagoa bilakatu zen ekoizpen metodo egokiagoak asmatu zirenean XVII. mendean. [[Bessemer prozesua]] asmatu zenean, XIX. mendearen erdialdean, altzairua modu masiboan ekoiztutako material merkea bihurtu zen. Prozesuak geroago izan zituen hobekuntzei esker, ekoizpen kostua are gehiago jaitsi zen eta kalitatea handitu zen.
18. lerroa:
{{commonskat}}
* [http://hedatuz.euskomedia.org/157/1/40327344.pdf 30 urteko garapen teknologikoa altzairugintzan: bere eragina Euskal Herrian]; J.M. Rodriguez Ibabe, J.J. Urkola Galarza. [[Eusko Ikaskuntzen Nazioarteko Aldizkaria|RIEV]] 1995.
* [http://www.elhuyar.org/elhuyar_aldizkaria/pdf/Elhuyar-58-01.pdf Altzairuen zailtasuna hauskor/harikor transizioan], M.A. Linaza, J.M. Rodriguez Ibabe, J.J. Urkola Galarza. Elhuyar 1995.
| |||