Eugenio IV.a: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
1. lerroa:
[[Fitxategi:Portrait du pape Eugène IV.jpg|thumb|Eugenio IV.a]]
'''Eugenio IV.a'''<ref>{{Erreferentzia|url=http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0129.pdf |izenburua= 129. araua: Aita santuen izenak|egilea=[[Euskaltzaindia]]}}</ref> ([[Venezia]] [[1383]]-[[Erroma]] [[1447]]ko [[otsailaren 23|otsailak 23]]), Eliza Katolikoko 207. [[aita santu]]a izan zen [[1431]]tik [[1447]] arte.
 
Jaiotza izenez Gabriele Condulmer, [[Venezia]]n jaio zen, merkatari aberatsen familia batean. [[Agustindar]] ordenan sartu zen, eta irudi nabarmengarri bat bezala agertu zen bere osaba [[Gregorio XII.a]]ren aitasantutzan, nork [[Siena]]ko [[apezpiku|gotzain]] izendatu zuen, hiriko klase politikoaren baztertzea eragiten zuena, 24 urteko atzerriko gotzain baten izendapenaren aurka zegoena. Condulmerrek, postuari uko egin zion, orduan, bere osabaren aita santu diruzain bihurtuz, baita San Marko eta San Klementeren basiliketako kardinal ere, eta, ondoren, [[Santa Maria en Trastevere]] basilikako kardinal.
 
[[Martin V.a]] aita santuari oso baliagarri suertatu zitzaion, horrela, berehala, haren ondorengo bezala aukeratua izan zelarik. Erroman koroatua izan zen, [[1431]]ko [[martxoakmartxoaren 11|martxoak 11n]]n. Aukeratua izan aurretik, kardinalekin idatzizko adostasun bat sinatu zuen, non Elizaren irabazien erdia banatuko zienaren konpromisoa hartuz, eta, gainera, garrantzizko kontuei buruz galdetzea promes egin zuen, izpiritualak zein lurrekoak izan. Aulki santua hartzean, bere aurreko aita santua izan zen Martin V.ak [[Colonna]]tarrekin ezarritako harreman ugarien aurka hartutako neurri gogorrek, aitasantutzaren interesen aurrean [[Erroma]]ren eskubideak defendatzen zituen familia boteretsu honekin ika-mika larria izatera eraman zuen. Ika-mikak, ez zuen asko iraun, eta, handik gutxira, bi aldeak bake batera iritsi ziren.
 
Baina Eugenioren erregealdiko gertakaririk garrantzitsuena, aita santua bera eta [[Basileako kontzilioaKontzilioa|Basileako kontzilioaren]]ren arteko borroka izan zen, [[Mugimendu kontziliarra|Mugimendu kontziliar]] historikoaren zati zena. [[1431]]ko [[uztailakuztailaren 23|uztailak 23an]]an, bere legatuak, kontzilioa abiarazi zuen, Martin V.ak deitu zuena, baina, bere asmoetan konfiantzarik ez zuenez eta jende gutxi joan zela ikustean, aita santuak, [[1431]]ko [[abenduakabenduaren 18|abenduak 18an]]an [[bulda]] bat idatzi zuen, kontzilioa desegin eta beste bat deituz, [[Bolonia]]n urte ta erdi beranduago biltzekoa zena. Kontzilioak, aita santu pribilegioen adierazpen goiztiar hauei aurre egin zien.
 
[[1441]]ean, [[Bordele]]ko artzapezpikuaren eskariz, Eugenio V.ak ''Studium Generale'' bat sortzen du (teologia, zuzenbidea, medikuntza eta artea), [[Pey Berland]]en agintepean, [[Bordeleko Unibertsitatea]]ren jatorria izango dena.
 
[[Malakias Armaghekoa|San MalakiasMalakiasen]]en profeziek, aita santu honi, ''Lupa Cælestina'' (Otseme zelestinoa) bezala erreferentzia egiten diote, modu okerrean, Zelestinar ordenakoa izateari erreferentzia egiten diona, benetan agustindarra zenean. Gainera, aipamenak, aita santu izan aurretik, Sienako gotzain izan zela dio, bertako armarriak, otseme bat erakusten duelarik.
 
== Erreferentziak ==