«Espainiako Alderdi Komunista»: berrikuspenen arteko aldeak

'''Espainiako Alderdi Komunista''' (''Partido Comunista de España, PCE'') [[espainia]]r alderdi [[komunismo|komunista]] bat da, [[Espainiako LangileenLangile Alderdi Sozialista|PSOEtik]] sortua [[1921]]eko [[azaroaren 14]]an. Bere sorrera PSOEk [[Vladimir Lenin|Leninen]]en [[III. Internazionala]]ri batu ez izatean datza. Buruzagi komunista nagusiak [[José Díaz]], [[Dolores Ibarruri]] eta [[Vicente Uribe]] ziren.

Alderdiak [[Asturiasko matxinada]]n (1934), eta 1933 eta 1936ko hauteskundeetan parte hartu zuen, azken horretan [[Fronte Popularra (Espainia)|Fronte Popularra]] koalizioaren baitan. [[Espainiako Gerra Zibila|Espainiako Gerra Zibilean]] [[Espainiako Bigarren Errepublika|errepublikaren]] alde jokatu zuen; gerrak nazioartean izan zuen oihartzuna zela eta, PCEren garrantzi politiko-militarra areagotu zen. [[Kruschev]]en garaiko [[Iosif Stalin|Stalinen]]en kontrako salaketak zirela eta, PCEren jarrera aldatu eta bigundu zen (borroka armatua baztertzea, [[Langile Komisioak|Langile Komisioen]] bidez [[Francisco Franco|Francoren]]ren erregimeneko sindikatuetan sartzea). [[Santiago Carrillo]]k, idazkari orokor aukeratu berriak (1960), bultzatu zuen aldaketa hori.

Franco hil zenean (1975), buruzagi komunista gehienak erbestetik Espainiara itzuli ziren; Carrillorren ideien alde agertu ziren gehienak. Alderdia 1977an legeztatu zuten; [[leninismo]]a baztertu ondoren, urte hartako, 1979ko eta 1982ko hauteskundeetan parte hartu zuen. 1979an emaitza onak izan zituen, batez ere hiri handietan, baina 1982an behera egin zuen. 1983an [[Gerardo Iglesias]] aukeratu zuten, Carrilloren ordez, idazkari orokorra. Hurrengo urtean, I. Gallego buruzagi historikoak beste alderdi bat sortu zuen, ortodoxoa eta Sobietar Batasunaren aldekoa; hartan sartu ziren ezker aldetik PCEren kontrako zirenak. 1985ean Carrillok alderdia utzi zuen, eta 1987ean beste bat sortu zuen (''[[Partido de los trabajadores de España-Unidad Comunista]], Espainiako Langileen Alderdia-Batasun Komunista'') 1986ko hauteskunde orokorretan, PCEk ''[[Ezker Batua (Espainia)|Izquierda Unida]]'' izeneko koalizioa bultzatu zuen. Alderdiaren XII. biltzarrean (1988) [[Julio Anguita]] izendatu zuten PCEko idazkari orokorra. PCE alderdia eta haren idazkaria izan ziren ''Izquierda Unida''-ren gidari nagusiak, baina alderdi bakarra osatzera heldu gabe; Anguita izan zen koalizioaren koordinatzailea 1991 arte.

* [[KomunismoaKomunismo]]a