Mendi Harritsuak: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-\{\{[Cc]ommons[ck]at\|(.*)\}\} +{{commonskat}})
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
1. lerroa:
[[Fitxategi:RockyMountainsLocatorMap.png|right|thumb|300px|Mendi Harritsuen kokapena.]]
 
'''Mendi Harritsuak'''<ref>{{Erreferentzia|url=http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0170.pdf|egilea=[[Euskaltzaindia]]|data = 2012-05-25|izenburua= 170. araua: Amerikako toponimia}}</ref> ([[ingeles]]ez, ''Rocky Mountains'' edo '' the Rockies'') [[Ipar Amerika]]ko mendebaldeko kostaldearen parean dagoen mendilerroa da. [[Alaska]] ipar-mendebaldean hasi eta, [[Kanada]] zeharkatu ondoren, [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] hego-mendebaldean bukatzen da. Mendilerroaren mendirik altuena [[KoloradoColorado|Koloradon]]n dagoen 4.401 [[metro]]ko [[Elbert mendia]] da.
 
== Geografia ==
 
Iparraldetik hegoaldera eta [[McKinley mendia|McKinley mendietan]] jaio eta gero, [[Kanada]]ko [[Columbia Britainiarra|Britainiar Kolunbia]] eta [[Alberta]] probintziak eta [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] [[Idaho]], [[Montana]], [[Wyoming]], [[Utah]], [[Colorado|Kolorado]] eta [[Mexiko Berria]] estatuak zeharkatzen ditu.
 
4.800 km luze da osotara eta 110-650 km arteko zabalera du. Garaiera, 1.500 eta 4.401 m artekoa da.
 
[[Kretazeoa|Kretaziko]] aldian sortu ziren mendiok, hots, [[Jurasiko]] eta [[Paleozoiko]]en bitartean (144 - 65 milioi urte inguru).
 
Bi multzo bereiz daitezke, ekialdekoa eta mendebalekoa. Ekialdekoa 480 km luze den Coloradoko mendialdeak eta antzeko hedadura duen Arizonakoak osatua da. Ekialdeko gainerako mendialdeak apalagoak dira. Mendebalekoak oso bestelakoak dira. Paraleloan luzatzen diren mendialdeek osatua da eta [[Kanadako Mendi Harritsuak|Kanadakoak]] eta Montana mendiak dira mendialde nagusiak.
15. lerroa:
== Hidrologia ==
 
[[Fitxategi:Moraine Lake 17092005.jpg|300px|thumb|right|Eskualdean dagoen Moraine [[lakuaintzira|lakua]]a.]]
 
Mendi hauetan Ipar Amerikako banaketa kontinentala dago, hau da, [[Mexikoko golkoa|Mexikoko golkorako]] eta [[Ozeano AtlantikoAtlantikoa|Ozeano Atlantikorako]]rako isuria duten ibaien banalerroa.
 
Halaber, Mendi Harritsuetan honako [[ibai]]en iturburuak daude:
24. lerroa:
* [[Athabasca ibaia]]
* [[Clark Fork ibaia]]
* [[Colorado (ibaia)|Colorado ibaia]]
* [[Columbia (ibaia)|Columbia ibaia]]
* [[Fraser ibaia]]
* [[Kootenay ibaia]]
* [[Missouri (ibaia)|Missouri ibaia]]
* [[Peace ibaia]]
* [[Platte ibaia]]
* [[Rio Grande|Grande ibaia]]
* [[Saskatchewan ibaia]]
* [[Snake ibaia]]
38. lerroa:
== Landaretza ==
 
[[Fitxategi:Steam Phase eruption of Castle geyser with double rainbow.jpg|thumb|right|300px|[[Castle Geyser]] delakoa, [[Yellowstone Parke Nazionala|Yellowstone]] parke nazionalean.]]
 
Mendialdeko landaretzari dagokionez [[izei]]ak, [[orreipuru|orreak]]ak, [[lertxun]]ak eta [[pinu]]ak dira nagusi.
 
== Fauna ==
54. lerroa:
== Parke nazionalak ==
 
Mendi Harritsuetan daude, bestalde, [[Yellowstone Parke Nazionala|Yellowstone]], [[Grand Teton]] eta [[Mendi Harritsuen parke nazionala]]k.
 
== Erreferentziak ==