Microsoft: berrikuspenen arteko aldeak

| merkatuak = [[MunduaMundu]]a

'''Microsoft''' (''Microcomputer Software'') [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] [[informatika]]-enpresa bat da, [[Bill Gates]] eta [[Paul Allen]]ek sortua, munduko garrantzitsuena konputagailuen '' [[software]]''-merkatuan. Bi sortzaileek oraindik ere akziodun nagusiak izaten jarraitzen dute. Besteak beste, oso erabiliak diren [[DOS]] eta [[Microsoft Windows|Windows]] [[sistema eragile]]ak sortu ditu.

William H. Gates III.ak eta Paul Allenek sortu zuten 1975ean. Gates eta Allenek eskolan ezagutu zuten elkar; programatzeko zaletasunak elkartu zituen. 1975ean [[BASIC]] programazio-lengoaiaren lehenengo bertsioa prestatzen aritu ziren, lehenengo konputagailu pertsonalarentzat, (MITS-en Altair). Lan horrek Microsoften sorrera bultzatu zuen, Alburquerquen (Mexiko Berria), urte hartan bertan. 1979an, [[Redmond]]era (Washington) aldatu zuten konpainia. 1983an Allenek dimisioa eman zuen, osasun-arazoengatik, baina, geroago, Zuzendaritza Batzordean sartu zen atzera. 1987an 15 langile eta 500.000 dolarreko fakturazioa izatetik, 1997an 22.000 langile eta 11.400 milioi dolarreko fakturazioa izatera igaro zen konpainia. 1981ean, Microsoftek, programazio-lengoaien merkatua zabaltzeko lehen urratsa eginez, [[MS-DOS]] sortu zuen, IBMren lehen ordenagailu edo konputagailu pertsonalarentzat. Orduan, tresna informatikoen beste fabrikatzaile batzuk konbentzitu zituen MS-DOS banatzeko, eta MS-DOS, berez, ordenagailu-mota horietako software estandar bihurtu zen. 1980ko hamarraldian, Microsoften eta [[IBM]]ren arteko elkarlanak informatika-industriaren lehen merkaturatze masiboa ekarri zuen, MS-DOS sistema eragileari eta mikroprozesagailuei esker. MS-DOSek software estandar gisa izan zuen onarpen zabalak egun dagoen lekura eraman zuen Microsoft konpainia. 1991n Microsoftek eta IBMk zeinek bere bidetik segitzea erabaki zuten, hamar urteko elkarlana amaitutzat eman ondoren. IBMk Microsoftekin batera gauzatzeko asmoa zuen proiektu bati heldu zion ([[OS/E]] sistema eragilea), eta Microsoftek, aldiz, Windows sistema eragile grafikoa lantzea erabaki zuen. 1990ean Microsoftek Windows 3.0 jarri zuen salgai, eta 1992an [[Microsoft Windows|Windows]] 3.1. 1993an Windows NT kaleratu zuen, enpresentzat diseinaturiko sistema eragilea. 1995ean, Windows 95 merkaturatu zen; salgai jarri zenetik bi hilabeteko tartean zazpi milioi kopia inguru saldu ziren.

Microsoften jardueraren beste alderdi aipagarri bat aplikazioen softwarea izan da. 1984an [[Apple Inc.|Apple]] Macintosh ekipoentzat aplikazioak egiten zituen konpainia bakarrenetako bat zen. [[Macintosh]]en ingurune grafikoarentzat aplikazioak prestatzen lortutako esperientziari esker, arrakasta handia izan zuen Windows ingurunearentzat prestatutako aplikazioetan: [[Excel]] kalkulu orriarekin eta Word testu-prozesatzailearekin, besteak beste. Gaur egun, aplikazio horiek berdin erabil daitezke Windowsen eta Macintoshen. Microsoften beste produktu batzuen artean, konputagailuak eta hardware-osagaiak elkarrekin lotzen dituzten sare-sistemak aipa daitezke. Microsoftek, bestalde, datu-baseetarako softwarea ([[Access]]) eta multimedia-aplikazioak sortzen ditu, haurrentzako produktuetatik hasi eta kontsulta-obretaraino. Hain azkar zabaldu den informatika-produktuen merkatu honetan, Microsoft monopolioa bereganatzeaz akusatu dute. 1990ean, Estatu Batuetako Merkataritzaren Batzorde Federalak [[konkurrentzia libre]]aren kontrako ustezko jarduerez akusatu zuen, baina azkenean, erabaki bat hartu ezinik, auzia bertan behera geratu zen. Estatu Batuetako Justizia Sailak ikerlanetan jarraitu zuen, eta hitzarmen bat egin zuen Microsoftekin, konputagailu-fabrikatzaileei sistema eragileak saltzeko eta baimenak emateko modua alda zezan. Hala ere, 1995eko otsailean, Estatu Batuetako epaile batek atzera bota zuen hitzarmena. Urte hartan bertan, Microsoft eta DreamWorks SKG-ek bat egin zuten aisia-programa berriak merkaturatzeko. Halaber, Microsoftek'' The Microsoft Network ''merkaturatu zuen, Interneterako sarbidea eta informazio mota desberdin asko eskaintzen dituen zerbitzua, eta [[NBC]] telebista katearekin bat eginda, [[MSNBC]] sortu zuen, kable bidezko telebista, 24 orduz aritzen dena, albisteak, elkarrizketak, informazio orokorra eta [[Internet]] zerbitzua eskaintzen.