Baso mediterraneo: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
||
4. lerroa:
[[Fitxategi:la vallesa.jpg|thumb|300px|Mediterranear basoko landaretzaren ikuspegia.]]
[[Fitxategi:ElPicacho.jpg|thumb|300px|Landaretza Mediterranearra.]]
[[Fitxategi:Bush in fog.jpg|thumb|300px|''[[Eukalipto|Eucalyptus]]'' basoa.]]
'''Mediterranear basoa''' [[klima]] mediterranearra daukaten lurraldeetan garatzen da. Negu epelak, uda lehorrak eta udazken eta udaberrietan prezipitazio altuak egotea dira mediterranear basoaren ezaugarri nagusiak. Gainera hainbat [[baso
== Jatorria eta eboluzioa ==
20. lerroa:
Mediterranear basoei dagokionez, eboluzioko gertakizun garrantzitsuenak hurrengoak izan dira:
* Ipar Amerika eta Eurasiaren arteko kontaktua. Honi esker, azaldu dezakegu zergatik aurki daitezke hainbat landaretza oso antzekoak direnak California inguruan eta [[Mediterraneoa|Mediterranear itsaso]] inguruan. Esate baterako, ''Acer, Alnus, Arbutus, Clematis, Crataegus, Berberis Helianthemum, Cupressus, Fraxinus, Juniperus, Lonicera, Prunus, Rhamnus, Rosa, Rubus, Smilax, Lavatera, Salvia, Viburnum, Vitis, Pinus'' eta ''Quercus.''
* Aro tertziarioan, Pliozenoan, krisialdi garrantzitsuak eman ziren denbora luze batean eta honek eragin izan zuen tenperatura egokitzapenera. Horrela, Tertziarioaren bukaeran, mediterranear basoak hainbat landare motez osaturik zegoen: ''Quercus mota ezberdinak (Quercus ilex, Quercus faginea, Quercus coccifera, Quercus cerris) edo Castanea, Acer monspessulanum, Carpinus orientalis, Smilax, Phillyrea, Cistus, Olea, Myrica eta Pistacia, Sabal, Chamaerops, Laurus, Cinnamonum, Persea, Sassafras, Oreodphne, Carya, Pterocarya, Platicaría, Engelhardia,Taxodium, Sequoia, Sciadopitys, Microtropis, Liquidambar, Hamamelis, Parrotia, Nyssa, Pinus, Abies, Picea, Tsuga, Cedrus, Cathaya, Fagus, Corylus, Betula, Tilia, Populus, Salix, Ulmus, Alnus.''
40. lerroa:
Biogeografian 4 gune garrantzitsu bereizten dira klima mediterranearrari dagokionez. Landaretza mediterranearra 30º eta 40º arteko tenperaturetan ematen da. Horregatik, bere izenak esaten duen bezala, baso mediterranearrak Mediterranear Itsasoaren inguruan aurkitzen dira gehienbat.
* [[Hegoafrika]]ko leku zehatz batzuetan ere Mediterranear basoak aurkitu ditzazkegu. Itxaropen Oneko [[landaredi|landaretza]] mediterranearrak fynbos izena jasotzen du. Sasiarte bat da landare desberdinez osatuta. Fynbosetan aurkitu daitezkeen landare espezie ezberdinen kopurua ikaragarri altua da eta horregatik ezagunak dira sasiarte horiek.
* [[Australia]]ko hegoeladean [[eukalipto]]ko basoak oso arruntak izan ohi dira. Eukalipto moten arabera basoek izan bat edo beste jasotzen dute. Esate baterako, basoan "Eucalyptus diversicolo" nabariena bada basoa karri izena jasotzen du. Aldiz, "Eucalyptus masginata" nabarmenena baldin bada, basoa jarrah deituko da.
| |||