11:01, 27 martxoa 2015ko berrikusketa aldatu Berthold Werner (eztabaida \| ekarpenak) 104 edits t One picture in higher resolution showing the whole mosaic ← Aurreko ezberdintasuna		17:53, 4 apirila 2015ko berrikusketa aldatu desegin EnzaiBot (eztabaida \| ekarpenak) Bot-ak 252.705 edits t Robota: Birzuzenketak konpontzen Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: '''Filipo II.a Mazedoniakoa''' ([[greziera]]z Φίλιππος Β' eta [[mazedoniera]]z Филип II-ри, [[antzinako greziera]]zko Filos/Φἰλος (laguna, zalea) eta Ippos/ἵππος (zaldia) hitzetatik datorrena ([[K. a. 382]]-[[K. a. 336]]) [[Mazedonia (antzinako erresuma)\|Mazedoniako ~~Erresuma~~Erresumako]]ko erregea izan zen [[K. a. 355]]etik hil zen arte. [[Alexandro Handia]]ren aita izan zen eta bere balentriek bere semeak jarraiut zuen bide loriatsua erraztu zuten. Litekeena da baita ere [[Egipto]]ko [[Ptolomeotar dinastia]]ko sortzailea eta lehen erregea izan zen [[Ptolomeo I.a\|Ptolomeo ~~Soter~~I.a Soterren]]~~ren~~ aita ere izatea. == Bizitza == [[Pella ~~(Grezia)\|Pellan~~]]n jaioa, Filipo [[Amintas III.a]]ren ([[K. a. 394]]-[[K. a. 370]] eta [[Euridize II.a Mazedoniakoa]]ren seme gazteena zen. Filipo bahitu bezala egon zen [[Tebas (argipena)\|Tebasen]]en, garai hartan [[tebastar nagusitasuna\|Grezian nagusi zen polisa]], hiru urtez, [[K. a. 368]]tik [[K. a. 365]] arte. Garai horretan Filipok heziketa militar eta diplomatikoa jaso zuen [[Epaminondas]]en aldetik eta Pamenes Tebasekoarekin bizi izan zen, [[~~Tebaseko~~Tebasko Batailoi Sakratua\|Tebaseko Batailoi Sakratuaren]]~~ren~~ defendatzaile suar bat. [[K. a. 364]]an Filipo Mazedoniara itzuli zen, gobernuko kontuetan parte hartuz. Bere bi anaia nagusiak ziren [[Alexandro II.a Mazedoniakoa]] eta [[Perdikas III.a Mazedoniakoa]] erregeen heriotzek bere iloba eta Perdikas III.aren semea zen [[Amintas IV.a Mazedoniakoa]]ren erregeorde bihurtzea ahalbidetu zioten. Filipo gaztea, 22 urte baino ez zituena, gobernari bihurtu zen ''de facto''. 30. lerroa: * Zalditeria arina. Borroka hasteaz eta falangeari etsaiaren alboak erasoz laguntzeaz arduratzen zen. * [[Infanteria]] (herritarrek eta [[hipaspista\|hipaspistek]], infanteria arina, osatua). * [[Mazedoniar ~~falangea~~falange\|Falangea]] (soldadurik indartsuenak zeudena). Lantzekin armatutako gerrariz osatua zegoen, borrokan aurrealdetik eta lerroak banandu gabe sartzen zirenak. Filiporekin hain garrantzi handia hartu zuten [[pezhetairoi]] deitu zituela (erregearen oinezko kideak). Hasieran, armada hau 10.000 soldaduk osatzen zuten. Pixkanaka, soldadu kopurua handitzen joan zen 30.000ra iritsi arte. Greziar herri ezberdinetako gainontzeko armadak baino askoz handiagoa izatera iritsi zen, ez soilik soldadu kopuruan, baizik eta baita antolaketa eta diziplina bezalako funtsezko arloetan ere. Filipok greziarrak euren ohituretan erlaxatzan joan zirela bazekien, eta, beraz, akatsak konpontzen saiatu zen. Greziar soldaduek ibilaldi handiei beldurra zieten, sekula ez ziren kanpaina batera abiatzen [[udaberri]]a ez bazen, gurdi eta zerbitzari ugari zeramatzaten eurekin, zelaiak bete eta ibilaldiak moteltzea eragiten zuena. Hasieratik, Filipok bere soldaduak egunero 50 kilometro egitera behartu zituen euren arma eta beharrezko gainontzeko gauza guztiak eramanez, ibilgailuak eramatea debekatu zuen eta 10 soldaduko zerbitzari bat baino ez zuen onartu, baita beste bat ere zaldun bakoitzeko. Gainera, [[negu]]an ere kanpainak egin zituen. Oso zurruna zen eta diziplina kontutan hartzen zuen beste edozeren gainetik.

Filipo II.a Mazedoniakoa: berrikuspenen arteko aldeak