Bearnes: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
1. lerroa:
'''Bearnera''' edo '''bearnesa''' (''bearnés'' edo ''biarnés'') [[gaskoi (hizkuntza)|gaskoiaren]] azpi[[dialekto]]a da, [[Bearno]]n ([[Pirinio Atlantikoak]], [[Frantzia]]) hitz egiten dena. [[Zuberoa]]ko mugan ere mintzatu izan da, eta oraindik ere etxalde batzuetan bearneraren hiztun gutxi batzuk badaude<ref>"Euskara bidaide", ''Nora aldizkaria'', 22. alea, 2009ko azaroa</ref>.
 
[[Hizkuntzalaritza|Hizkuntzalari]] gehienen aburuz, bearnera gaskoiaren eta, beraz, [[okzitaniera]]ren aldaera bat da.
 
== Historia ==
[[Fitxategi:Béarn flag.svg|thumb|220px|Bearnoko bandera.]]
Bearnerak, hizkuntza idatzi gisa, [[Bearnoko bizkonderria]] izan zen bitartean loraldia bizi izan zuen, [[XIV. mendemendea|XIV. mendetik]]tik [[1620]]ra. Bearnera, horrela, lege- eta administrazio-agirietan erabiltzen zen beste [[okzitaniera|okzitaniar aldaerak]] jada eremu horietatik at zeuden bitartean. 1620tik aurrera, bearneraren gainbehera hasi zen, batez ere [[FrantziarFrantziako Iraultza|Frantziar Iraultzaren]]ren ondoren indartu zena. [[1789]]tik aurrera [[frantses]]ak geroz eta azkarrago ordezkatu zuen bearnera.
 
[[1982]]ko ikerketa baten arabera, Bearnoko biztanleen %51 bearnera hitz egiteko gai zen, %70a ulertzeko gai zen, eta %85a hizkuntza babestearen alde zeuden. Gaur egun, bearnera [[gaskoi (hizkuntza)|gaskoiaren]] aldaerarik indartsuena da, nahiz eta [[hizkuntza gutxitu|egoera gutxitu]] argian egon eta hizkuntza-transmisioa geroz eta urriagoa izan.