Santa Maria eliza (Bermeo): berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
16. lerroa:
}}
 
'''Santa Maria eliza''' [[Bermeo]]ko eliza berriena da, [[XIX. mendea|XIX. mende]] erdialdean [[Silvestre Perez]] arkitektoak eraikia.
 
Eliza hau Talako Santa Maria eliza bota egin behar izan zutelako eraiki zen, haren egoera kaxkarra zelako, eta Bermeoko fededun kopuru handia hartzeko beste bi elizak ez zirelako nahikorik. Obrak [[1823]]an hasi ziren eta [[1858]]an bukatu baziren ere, ez zuten inauguratu 1866. urtera arte. Hala eta guztiz, estreinakoan bukatu gabe zegoen bai kanpotik bai barrutik. Dorrea esate baterako, [[1899]]an bukatu zuten.
 
== Ezaugarriak ==
Eraikina [[arkitektura neoklasikoneoklasikoa|neoklasikoa]] da, alboetan bi dorrez hornitua. Eskuinekoak [[kanpaiezkila|kanpaiak]]ak ditu, eta eskerrezkoa ez zen amaitu. Fatxada nagusian [[portikoarkupe|portikoa]]a du, [[doriar ordena|doriar]] kolomek eusten duten [[pilotaleku|frontoi]] klasiko batez osatua. [[Oinplano]]a [[greziar gurutze]] itxurakoa da, erdialdean [[kupula]] [[oktogono|oktogonal]] batek estalia. Kupula eusten duten arkuen artean lau erretaula daude eta sarreran alboetan bi kapera.
 
== Erretaula ==
[[Erretaula]] neoklasikoen multzo bateratua da. Bere egitura arkitektonikoak predela, gorputza eta atikoa ditu; Bermeoko Santa Mariaren tenpluko [[nabehabearte|nabearen]]aren angeluetako [[exedra|xedretan]] daude. Pedro Belauntzaren trazaren arabera egin zituzten [[1869]] eta [[1871]] bitartean; José Alcoberroren eskulturak ditu. Oinplano mugitua du, aurrealde [[ganbil (argipena)|ganbila]]a du. Exedrak, aldiz, hondo [[ahur (argipena)|ahurra]]ra du eta alboetan euskarri [[diagonal (argipena)|diagonalak]]ak ditu. San Joanen erretaulan etzanda dagoen eskultura bat dago kutxatila barruan; hori kenduta, predelean sagrarioak daude erdiko aldearen harmailetan; Arrosarioko [[Maria|Ama BirjinaBirjinaren]]ren eta [[Josef Nazaretekoa|San JosefJosefen]]en kasuan, gainera, [[sagrario]]ak eta erretaulak garaikideak dira. Gorputz bakarrean [[erdi puntuko arku|erdi-puntuko]] hormakonka dago, [[giltzarri]]an dekorazioa du eta alboetan zutabe [[korintiarkorintoar ordena|korintiarrak]] eta ordena bereko traspilastrak. [[Taulamendu]]a zutabeen aurrean zabaltzen da, eta hortxe hasten da gero frontoia. Taulamendua eta frontoia, biak zabaltzen dira aurrealdean. Frontoi triangeluarrak tinpano dekoratua du gainean, [[akrotera]] moduko txarroak alde banatan eta [[koroa]] modukoa gailurrean, hodeiz eta izpiz inguratuta eta erdian [[triangeluhiruki|triangelua]]a duela. Erretaulen albo banatan, diagonaleko euskarrien gainean, tailak daude multzo bakarraren inguruan.
 
[[Fitxategi:Bermeo - Iglesia de Santa Maria 14.JPG|thumb|200px|[[Joan Bataiatzailea|San Joan BataiatzaileaBataiatzailearen]]ren irudia]]
[[Ebanjelio]]aren aldean [[Joan Bataiatzailea|San Joan Bataiatzailea]] eta Andre Maria Arrosariokoren erretaulak daude. San Joan Bataiatzailearen erretaulak titularra du eta alboetan [[San Sebastian]] eta [[Roke Montpellierkoa|San RokeRokeren]]ren mukuluak; horiek kutxatila baten gainean daude eta kutxatilaren barruan [[Balentin Berriotxoa]] sainduaren irudi etzana. Andre Mari Arrosariokorenean, taila titularrarekin batera, [[San Isidro (argipena)|San Isidro]] eta Maria de Cervelló mesedetako Santuaren irudiak daude. Gutunaren aldean, Sortzez Garbiaren erretaulak titularraren irudi [[barrokobarrokoa]]a erakusten du erdian; eta alboetan, [[San Luis Gontzaga]] eta San Antolinen irudiak; San Josefen erretaulan, horren irudiaz gain San Andres Avelino eta San Erramun Jaiogabearen irudiak daude.
 
[[Polikromia]] neoklasikoa da, dekorazio-elementuetan doratuak ditu, eta gainontzekoan [[haitzurdin|marmoreatua]] nahastu egiten da [[zutabe]], [[pilastra]] eta hormakonkaren [[beix]] kolorearekin. Tailek oihal lisoak dituzte eta haragi-kolorea leunduraz lortu zuten.