Filipo Arabiarra: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robotak {{Commonskat}} gehitu du. Txantiloiak commons:category:Philippus Arabus lotu du, Wikidataren arabera.
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
2. lerroa:
 
== Estreinako urteak ==
Gutxi jakiten da Filiporen estreinako urteei buruz. Shahba hirian jaio zen, [[Damasko]]ren hegoaldean, Siria probintzian. Aitaren izena Julio Marino izan zen; amarena ezezaguna da. Anaiaren bat [[Pretoriar GoardiaGuardia|Pretoriar Goardian]]n aritu zen [[Gordiano III.a|Gordiano III]].aren agintaldian. Filipo Marcia Otacilia Severarekin ezkondu zen eta Marcus Julius Severus Philippus izeneko semea izan zuten.
 
== Boterea eskuratzen ==
[[243]]an, [[Gordiano III.a|Gordiano III]].aren partiarren kontrako kanpainan, [[Timesiteo]], [[Pretoriar GoardiaGuardia|Pretoriar Goardiako]]ko prefektoa hil zen. Heriotzaren kausak ezezagun darraio. [[Prisko]] anaiaren ekimenean, Filipo pretoriarren buru berria bilakatu zen. Honela, bi anaiek enperadorea bere kasa erabili nahi zuten, eta Inperioko benetako kontrola izanen lukete.
 
Porrot militar baten ostean, [[Gordiano III.a|Gordiano III]].a ere hil zen, egoera ezezagunetan ere. Filipori leporatu zioten heriotza hori, baina enperadore aldarrikatu zuten. Aurreko usurpatzaileek egindako hutsegiteak ez errepikatzearren, Filipo berehala itzuli zen [[Erroma]]ra, Senatuaren onespena jasotzera. Anaia ekialdean utzi zuen, egundoko boterearekin horko probintzien gainean. [[Erroma]]n ''Augusto'' titulua eman zioten eta semea oinordeko izendatu zuten.
 
== Boterean ==
16. lerroa:
[[Fitxategi:Antoninianus Philip - Philip.jpg|thumb|right|300px|Filipo Erromako milurtekoa ospatzen.]]
 
[[248]]ko apirilean, [[Erroma]]ko milagarren urteurrena ospatu zen, [[Romulo eta Remo|Romulok]]k hiria K. a. 753an fundatu baitzuen. Ospakizun ederrak izan ziren, iturrien arabera. Jokoak eta antzezlanak hiria zehar hedatu ziren. [[Asinio Kuadrato]]k ''Milurteko historia'' idatzi zuen urteurrenarako prestatuta.
 
Ospakizunak ospakizun, nahigabea zabaldu zen legioen artean. 249ko udaberrian [[Mesia]]ko gobernaria, [[Dezio]], enperadore aldarrikatu zuten horko legioek. [[Dezio]]k berehala jo zuen [[Erroma]]ra. Bi armaden arteko borrokan Filipo hil zen. [[Dezio]]ren garaipenaren berri [[Erroma]]ra ailegatutakoan, Filiporen 11 urteko semea ere hil zuten.