Ohorezko Legioa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Dexbot (eztabaida | ekarpenak)
t Removing Link FA template (handled by wikidata)
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
1. lerroa:
[[Fitxategi:Chevalier-legion-dhonneur-2e-republique.jpg|200px|thumb|right|Ohorezko Legioko zaldunaren intsignia]]
[[Fitxategi:Legion Honneur Chevalier ribbon.svg|thumb|200px|<center>Ohorezko Legioko Zaldun zinta</center><center>(Domina ez da eguneroko bizitzan erabiltzen, baizik eta zeremonia ofizialetan bakarrik. Zinta botoi zuloan eramaten da.]]
'''Ohorezko Legioa''', izen osoa '''Ohorezko Legioaren Frantziako Ordena''' duena ([[frantses]]ez ''ordre national de la Légion d’honneur''), Frantziako intsignietatik ezagunena eta garrantzitsuena ematen duen konpainia da. [[Napoleon Bonaparte|Napoleonek]]ek ezarri zuen. Ordena horren saria gizon eta emakumeei ematen zaie —frantziar izan nahiz ez izan—, arlo zibil edo militarrean lortutako ohiz kanpoko merituengatik. Ohorezko Legioaren Frantziako Ordenan sartzen dira sarituak, eta ordenaren barruan bost maila hauetako bat izango dute (maila beherenetik gorenera aipatuko ditugu):
# zalduna (''chevalier'')
# ofiziala (''officier'')
61. lerroa:
[[Fitxategi:Debret - Premiere distribution des decorations de la Legion d'honneur.jpg|thumb|250px|[[Napoleon Bonaparte]] enperadorea, Ohorezko Legioko lehenengo dominak ezartzen, [[1804]]ko [[uztailaren 14]]an (margolanaren egilea: [[Jean-Baptiste Debret]])]]
 
[[1802]]ko [[maiatzakmaiatzaren 20|maiatzak 20an]]an, [[Napoleon Bonaparte|Napoleon]] kontsulak, Ohorezko Legioaren ordena nazionala sortu zuen, honela, domina emate publikoetara itzuliz, [[Antzinako ErregimenErregimena|Antzinako Erregimenekoak]]ekoak ezeztatuak izan baitziren [[1789]]ko iraultzarekin. Bazegoen Napoleon, honegatik kritikatzen zuenik ere, domina hau helduentzako jostailu bat zela esanez. Baina Napoleonek honela erantzuten zien: "Jostailu hauengatik dator jendea nere atzetik".
 
[[1804]]ko [[uztailakuztailaren 15|uztailak 15ean]]ean, [[Paris]]ko [[Hôtel des Invalides]]en eginiko zeremonia handi batean, Napoleonek, Ohorezko Legioaren lehen dominak ematen dizkie meritu bikaineko [[mariskal]], soldadu, gerrako baliaezin, zientzialari, artista eta idazleei. Egun batzuk beranduago, [[abuztuakabuztuaren 16|abuztuak 16an]]an [[Boulogne-sur-Mer]]reko zelaian, non 200.000 soldadu kanpatuak zeuden [[Ingalaterra]] inbaditzeko prest, Napoleonek, Ohorezko Legioaren beste domina emate bat egiten du, deskribaezina den berotasun giroan.
 
Ohorezko Legioa jaso zuen lehen emakumea, Frantziar Errepublikako Indar Armatuetako [[sarjentu]]a zen [[Angelique Duchemin]] izan zen, [[1851]]ko [[abuztuakabuztuaren 15|abuztuak 15ean]]ean. [[1900]]. urtea baino lehen, beste 47 emakumek jasoko zuten Ohorezko Legioa.
 
Historian zehar, Ohorezko Legioaren ospea gora eta gora doa, eta, [[1914]]an, [[Lehen Mundu Gerra]] hasi zenean, ordenak 50.000 "legionari" ditu.