Astrakhan: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-° +°)
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
29. lerroa:
| oharrak =
}}
'''Astrakhan'''<ref>[http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0157.pdf Euskaltzaindiaren 157. araua]</ref> ([[errusiera]]z Астрахань, [[kazakhera]]z Хажы-Тархан, [[tatarera]]z Әстерхан, ''Ästerxan'', [[persiera]]z حاجی‌ترخان , ''Haji-Tarkhan'') [[Errusia]]ko hiria eta [[Astrakhan oblasta|Astrakhan oblasteko]] hiriburua eta gune administratiboa da. [[Volga]] ibaiaren deltan dago, [[Kaspiar itsasoitsasoa|Kaspiar itsasotik]]tik 80 kmra eta itsas mailatik -28 metrora. [[2010]]ean 520.339 biztanle zituen<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/perepis_itogi1612.htm «Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1 ''2010eko Errusiako erroldaren emaitzak, 1. liburukia''»] ''Gks.ru''</ref>.
 
Astrakan mugako hiria da eta Errusiaren hegoaldeko atea. [[Europa]] eta [[Asia]]ren arteko bidegurutzean dagoenez gero, [[merkataritza]] eta [[garraio]] gune estrategikoa da. Volga ibaiak [[Ipar itsasoa]], [[Itsaso Beltza|Beltza]], [[Baltikoa]] eta [[Mediterraneoa]] lotzen ditu.
37. lerroa:
 
== Historia ==
[[Erdi aroAroa|Erdi aroan]]an Volgaren eskuineko bazterrean kokatutako [[Khadzhi-Tarkhan]], gaur egungo hiritik 11 kmra zegoena, [[Urrezko Horda]]tik bereizitako [[Astrakhango khanerria|Astrakhango khanerriko]] hiriburua izan zen. [[1395]]ean [[Tamerlan]]ek konkistatu zuen eta [[1556]]an [[Ivan IV.a Errusiakoa|Ivan Izugarriak]]<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/39917/Astrakhan Encyclopædia Britannica: Astrakhan]</ref>. [[1558]]an Volgaren ezkerreko bazterrean zurezko [[gotorleku]] bat egin zen. Hori izan zen oraingo Astrakhanen hasiera. [[1569]]an hiriak [[Otomandar Inperioa|Otomandar]] armadaren setioari aurre egin zion. [[1582]] eta [[1589]] artean harri eta adreiluzko gotorlekua eraiki zen: Astrakhango Kremlina, [[2008]]tik [[Gizateriaren ondare]] izateko proposaturik dagoena<ref name=une>[http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5368/ Whc.unesco.org: Ensemble of the Astrakhan Kremlin]</ref>.
 
[[XVII. mendemendea]]ann Errusiaren ekialderazko irteera bilakatu zen. Hirian kokatu ziren [[Armenia]], [[Iran|Persia]], [[India]] eta [[Khiva]]ko merkatari ugariek izaera nazioanitza eta heterogeneoa eman zioten. [[1670]] eta [[1671]]n, hamazazpi hilabetez, [[Stenka Razin]]en [[kosako]]en mendean egon zen. [[1705]]ean, Kondraty Bulavinen matxinada gertatu zenean, hiria [[Petri I.a Errusiakoa|Petri I.a]] [[tsar]]raren aurka altxatu zen. [[1711]]n [[Errusiar Inperioa|Errusiar Inperioko]] [[gubernia]] bateko hiriburu bilakatu zen. Sei urte geroago, Errusiak [[Erdialdeko Asia]]n egin zuen lehenbiziko sarraldia Astrakhandik abiatu zen<ref name=une/>.
 
[[Bigarren Mundu Gerra]]n, [[1942]]an [[Wehrmacht]]a hiritik 100 kmra egon bazen ere, ez zen okupatua izan.
157. lerroa:
 
== Ekonomia ==
Errusiako barnealdeko arrantza industriagune garrantzitsuena da, herrialdeko [[kabiar]] gehiena hemen produzitzen baita. Kaspiar itsasoan [[hidrokarburo]] baliabide handiak daude eta Astrakhango portuak garrantzi handia dauka horien garraioan. Hiritik hurbil [[Gazprom]]ek [[petrolio]]a eta [[gas natural|gasa]] prozesatzeko planta bat dauka<ref>[http://abarrelfull.wikidot.com/astrakhan-refinery Abarrelfull: Astrakhan Refinery ]</ref>. Ontzigintzak indar handia dauka eta [[janari|elikagai]], [[argindar]], kimika, [[zur]], makineria eta metal industriak ere daude. Nekazaritzari dagokionez, eskualdeko [[tomate]] eta [[angurri]]ek ospe handia dute eta herrialde osora esportatzen dira<ref name=ast/>.
[[Fitxategi:Astrakhan panoramaofcenter.jpg|thumb|center|800px|Astrakhango ikuspegia.]]