Lieja: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
27. lerroa:
 
== Ondarea ==
[[Fitxategi:Charlemagne-liege-2.jpg|thumb|left|[[Karlomagno|Carolus HandiaHandiaren]]ren estatua, Liejan.]]
Liejako hiriak iraganeko monumentu asko gorde ditu: Saint Lambert plazako etxeak, XVI. mendeko Printze-Apezpikuen jauregia, X. mendeko Sainte Croix eliza (XIII-XIV. mendeetan berritua), Saint-Martin basilika (X. mendean sortua eta XVI. mendearen hasieran berritua), San Joan Ebanjelista eliza [[karolingiar leinua|karolingiarra]]ra, kanpandorre [[arkitektura erromaniko|erromanikoa]]a duen Saint Jacques eliza, Saint-Paul katedrala eta bertako museoa. Erdi Aroaz geroztik garrantzi handiko kulturagunea izan da Lieja: Arte Ederretako museoa eta akademia, unibertsitatea eta musikako errege kontserbatorioa.
 
== Historia ==
[[VII. mendemendea]]ann sortu zuen hiria [[Lanberto]] santuak eta 710. urtean apezpiku bat finkatu zen bertan. Ondoko mendean apezpiku hiri guztiz indartsua osatu zen eta [[Germaniako Erromatar Inperio Santua]]ren barnean zegoen arren, gatazka handiak izan ziren luzaroan Liejako apezpiku-printzeen eta enperadoreen artean. [[Flandria]]n bezala, XIII. eta XIV. mendeetan liskar handiak gertatu ziren Liejan burgesiaren eta gremioetako langileen artean. XIV. mendean [[BurgundiaBorgoina|Burgundiako]]ko etxea nagusitu zen, baina gudu ugari izan zen ondoko bi mendeetan, burgundiarren eta Frantziako koroaren laguntza zuten liejatarren artean.
 
[[1485]]ean [[Maximiliano Austriakoa]]k zapaldu zuen Liejako [[Guillaume de La Marck]]ek Karlos Burgundiako dukearen aurka bultzatu zuen matxinada eta, zapalkuntza latza izan zen arren, hiri burujabetzat onartu zuen Lieja. Ondoren [[Bavaria]]ko etxea jabetu zen apezpiku-printze tituluaz eta Liejako biztanleek horren kontra borrokan segitu zuten. XV. mendetik aurrera industria zabaldu zen Lieja aldean eta bertako armagintzaren arrakastak hazkunde nabarmena erakarri zuen.
 
[[XVIII. mendemendea]]ann guztiz zabaldu zen Liejan [[Argien Mende]]ko pentsamolde berria eta 1792an desagertu ziren betiko Liejako apezpiku-printzeak. 1940an alemaniar [[nazinazionalsozialismo|naziek]]ek hartu zuten Lieja eta bertako 23.000 etxebizitza guztiz hondatu ziren 1944an.
 
== Klima ==