Argimutil: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robotak {{Commonskat}} gehitu du. Txantiloiak commons:category:Candlesticks lotu du, Wikidataren arabera.
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
1. lerroa:
[[Fitxategi:Three arm brass candelabrum.jpg|thumb|Argimutila]]
'''Argimutilak''' edo '''zutargiak''', [[kandela (argiztapena-erlijioa)|kandelak]] eusteko erabiltzen diren euskarri mugikorrak dira. Gutxienez, erromatar garaitik datatua dago bere existentzia, eta, batzuk, dimentsio handikoak edo beso askokoak izan daitezke. Azken kasu hau, [[Menora]] judutarrarekin gertatzen da, [[Daviden izarra]]rekin batera, judutar erlijioaren ikur ezagunenetako bat dena. Erroma jentil garaitik, [[Vatikano Hiria|Vatikanoko]]ko museoetan, haitzurdinezko bi argimutil handi kontserbatzen dira, kristau gurtzan erabili zirenak, eta, [[Erdi Aroa|Erdi Aro]] kristautik, asko gordetzen dira elizatan [[XI. mendemendea|XI. mendetik]]tik, brontze edo burdinez eginak eta forma eta tamaina askotakoak.
 
Ezagutzen diren aleetatik ondorioztatzen dena, arrunki, honelakoak zirela da:
 
* brontzezkoak arte erromaniko garaikoak ([[XI. mendemendea|XI. mendetik]]tik [[XIII. mendemendea|XIII. mendera]]ra), eta bere oina giza irudiekin edo animalienekin osatuta egoten da
 
* brontze edo burdinazkoak arte gotikoaren garaikoak ([[XIV. mendemendea|XIV. mendetik]]tik [[XVI. mendemendea|XVI. mendera]]ra, [[tripode]] txiki eran, ziri altuarekin, platertxo batean amaitua, nondik, kandela sartzeko mutur bat, edo kandela edo aizkora eramateko zilindro huts bat irteten dena.
 
[[XI. mendemendea|XI. mendekoa]]koa, aipatzekoa da [[Hildesheim]]eko elizako altxorrean gordetako bilduma, eta gotiko garaikoak [[Espainia]]n, [[Vic]] eta [[Solsona]]ko museoetakoak, zenbait katedraletako beste batzuekin. Erdi Aro kristauan [[Jerusalemgo tenplua|Jerusalemeko TenpluaTenpluaren]]ren imitaziozko besodun argimutilak ere egin ziren, eta oraindik [[Milan]]goa hor dago, [[XII. mendemendea|XII. mendekoa]]koa dena.
 
{{commonskat}}