Ardenetako Gudua: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Dexbot (eztabaida | ekarpenak)
t Removing Link FA template (handled by wikidata) - The interwiki article is not featured
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
10. lerroa:
| gudulari1 = {{bandera|AEB|1912}} <br />{{bandera|Erresuma Batua}} <br /> {{bandera|Kanada|1921}}
| gudulari2 = {{banderaikur|DEU|nazi}} [[Hirugarren Reicha|III. Reicha]]
| komandante1 = {{banderaikur|AEB|1912}} [[Dwight David Eisenhower]]<br />{{banderaikur|AEB|1912}} [[Omar Bradley]] <br />{{banderaikur|AEB|1912}} [[Courtney Hodges]]<br />{{banderaikur|AEB|1912}} [[Anthony McAuliffe]]<br />{{banderaikur|AEB|1912}} [[George S. Patton|George Patton]] <br /> {{banderaikur|GBR}} [[Bernard Montgomery]]
| komandante2 = {{banderaikur|DEU|nazi}} [[Walter Model]] <br />{{banderaikur|DEU|nazi}} [[Gerd von Rundstedt]]<br />{{banderaikur|DEU|nazi}} [[Hasso von Manteuffel]]<br /> {{banderaikur|DEU|nazi}} [[Sepp Dietrich]]<br />{{banderaikur|DEU|nazi}} [[Erich Brandenberger]]<br />{{banderaikur|DEU|nazi}} [[Adolf Hitler]]
| indarra1 = -840.000+ soldadu<br />-424 tanke
17. lerroa:
| galera2 = ~91.000 hildako, zauritu edo desagertu
}}
'''Ardenetako gudua''', ingelesez '''Bulgeko gudua''' izenez ere ezaguna, [[Bigarren Mundu Gerra]]ko gudu ospetsu bat dugu, [[1944]]ko [[abenduaren 16]]tik [[1945]]eko [[urtarrilaren 25]]era jazo ziren hainbat operazio militarrek osatzen dutena. Izenak dioen bezala, borrokaldia [[Ardenak (eskualdea)|Ardenetan]] garatu zen, [[Frantzia]], [[Belgika]] eta [[Luxenburgo]]k elkarbanatzen duten basoz jositako eskualdean, hain zuzen ere. Gudua abenduaren 16an hasi zen, alemaniar armadak [[Bigarren Mundu Gerrako aliatuak|aliatuen]] posizioen aurkako ustekabeko ofentsiba bati ekin zionean. [[Hirugarren Reicha]]ren helburua, aliatuen fronte-lerroa erdibitzea zen, eta horrela [[Anberes|Antwerp]] belgiar hiria hartzea, sektore horretan zeuden lau ejertzito aliatu inguratu eta suntsituz eta etsaia, bere hornidura gune nagusiena gabe utziz. Modu horretan, indar aliatuak oso kaltetuak geratuko ziratekeen, eta Alemaniak, [[Erroma-Berlin-TokioArdatzeko Ardatzapotentziak|Ardatzeko]] gainontzeko kideekin batera, bake-itun bat sinatzera behartuko zituzkeen, bere ofentsiba gaitasun guztia, gainera zetorkion [[Ekialdeko Frontea Bigarren Mundu Gerran|Ekialdeko Frontean]] ipini ahal izateko.
 
Ardenetako ofentsiba, isiltasun osoan prestatu zuten alemaniarrek, irrati bidezko komunikazioak ere ekiditeraino. Nahiz eta [[Ultra]] informazio zerbitzuak alemaniarren eraso bat aurreikusi, eta [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] Hirugarren Ejertzitoak tamaina handiko ofentsiba bat espero izan, erasoa ustekabe handi bat izan zen aliatuentzat. Honi guztiari, aliatuen hasiera bateko gehiegizko konfidantza sentsazioa, beren ofentsiba planekiko gehiegizko arreta eta egindako aire-errekonozimendu kaxkarra gehitu zitzaizkion, alemaniarren erasoa erraztu zuten faktoreak, zalantzarik gabe. Honez gain, egun hartan eguraldi petrala zegoen, aliatuen hegazkin gehienak ezin izan zutelarik babes egoki bat ematera aireratu. Bitartean, alemaniarrek, aliatuen lerroko erdialdean gune ahul bat erasotu eta hautsi zuten, amerikarren Lehenbiziko Ejertzitoaren sektorean, aurreratze nabarmen bat lortuz. Modu honetara, [[Wehrmacht]]ak ia [[Anberes|Antwerperaino]] heltzen zen ateragune bat (ingelesez ''bulge'') lortu zuen frontean, aliatuek kontrolaturiko zonaldean sartzen zena bete-betean.