Wikipedia

2004ko martxoaren 11ko atentatuak: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
21. lerroa:
'''Madrilgo 2004ko martxoaren 11ko atentatuak''' —[[euskara]]z '''M-11''' izenaz ere ezagunak (''11-M'' [[gaztelania]]z)— [[Madril]]go [[Renfe Aldiriak|aldirikoen tren sareko]] 4 [[tren]]etan egindako eraso terroristak izan ziren, [[Europar Batasuna|Europako]] historia osoko handiena.
 
Espainia eta [[Europa]]n egindako atentaturik handiena, goizeko zortzietan ia-ia aldi bereko 10 [[lehergailulehergai]]kluk eztanda egin zuten lau trenetan. 191 lagun hil eta 1.700 baino gehiago zauriturik suertatu ziren.<ref>[http://www.iiss.org/conferences/counter-terrorism-series/islam-and-terrorism International Institute for Strategic Studies]</ref><ref>[http://jamestown.org/terrorism/news/article.php?articleid=2369921 The Jamestown Foundation]</ref> Beranduago, poliziak lehertu ez ziren beste bi bonba kontrolpean lehertu zituen, eta hirugarren bat indargabetu zuen. Azken honi esker, errudunen lehen zantzuak aurkitu ziren. Aste batzuen ostean, poliziak [[Leganés]]en aurkitu zuen komando islamista. Ezkutatzen zituen etxebizitza eztandarazita, terrorista denak eta [[Espainiako Polizia Nazionala|GEO polizia]] bat hil ziren.<ref>[http://www.findarticles.com/p/articles/mi_qn4158/is_20040316/ai_n12773616 Madrid: The Aftermath: Spain admits bombs were the work of Islamists | Independent, The (London) | Find Articles at BNET.com<!-- Bot generated title -->]</ref>
 
[[Espainiako Auzitegi Nazionala]]k hainbat islamiar terroristei egotzi zizkieten atentatuen egiletza.
39. lerroa:
;Bestelakoak
* 07:36: lehen deia egin da [[112]] telefonora Santa Eugenia geltokitik.
* 07:59: lehen zaurituak [[Madrilgo ErkidegoErkidegoa|Madrilgo Erkidegoko]]ko ospitaleetara iristen hasi dira.
* 09:25: Madrilgo Erkidegoko Osasuneko sailburuak herritarrei zaurituentzat odola emateko deia egin die.
 
=== Leganésko pisua ===
[[Espainiako Polizia Nazionala]]k, [[Leganés]]en identifikatu zuen etxebizitza bat, eraso terroristen plangintza egiteko erabilia. [[Apirilaren 3]]an, [[larunbatalarunbat]]a, poliziek etxea inguratu zuten eta sartzera zihoazenean 3 terroristek beren buruaz beste egin zuten hainbat lehergailu erabiliz. Hiru terroristez gain, polizia bat hilik suertatu zen.<ref name="Leganés Explosion">[http://www.cnn.com/2004/WORLD/europe/04/04/spain.bombings/ Suspected Madrid bombing ringleader killed (CNN)]</ref>
 
Ikertzaileen arabera [[Leganés]]ko pisuan erabilitako lehergailuak tren-sarearen aurka egindako erasoen lehergailuen material berdinez osatuta zeuden.
70. lerroa:
|{{PHL|1}} ||1 ||'''Guztira''' ||'''191'''
|}
Zauritutakoak [[Madrilgo ErkidegoErkidegoa|Madrilgo Erkidegoko]]ko hainbat ospitaleetara eraman zituzten. Horrenbeste zauritu zeuden, Madrilgo Udalak kanpaina-ospitale bat jarri behar izan zuen martxan Daoíz y Velarde kirolgunean, Téllez kaletik gertu.
 
17 herrialdeetako hildakoak zeuden, gehienak [[espainia]]rrak, 142 hain zuzen ere. [[Espainia]]ko atentaturik larriena izan zen, [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]] [[Bartzelona]]n gauzatutako Hipercorreko atentatuko 21 hildakoen kopurua erraztasunez gaindituz. [[1988]]ko [[Lockerbie]]ko atentatuaz gain, [[Europa]]ko historiako atentaturik handiena izan zen hildako eta zauritutako kopuruari dagokionez. Hildako pertsonen zenbaketa ofiziala, [[2004]]ko [[martxoaren 23]]an, 191 pertsonakoa izan zen eta zaurituen kopurua 2.050 pertsonakoa izan zen.
76. lerroa:
 
== Atentatuen egiletza ==
Espainiako justiziaren arabera, [[maroko]]ar talde bat, [[siria]]r eta [[aljeria]]r islamiarrak, 2 [[guardia Zibila|guardia zibil]] eta poliziaren konfidente bat<ref>[[The Times]] [http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/article447363.ece Bomb squad link in Spanish blast]</ref><ref>[http://www.elmundo.es/elmundo/2006/02/07/espana/1139297607.html Rafá Zouhier was a confident of the Guardia Civil before, during and after the bombings...José Emilio Suárez Trashorras was also a police confident -''Rafá Zohuier era confidente de la Guardia Civil antes, durante y después de los atentados....José Emilio Suárez Trashorras...También era confidente de la policía''-] {{es}}</ref><ref>[http://www.elmundo.es/elmundo/2006/05/26/espana/1148634335.html ''The two key collaborators of the Madrid train bombings were police confidents''] {{es}}</ref> izan ziren atentatuak egin zituzten usteko erasotzaileak. [[2006]]ko [[apirilaren 11]]an, [[Juan del Olmo]] epaileak, 29 pertsonen aurka salaketak jarri zituen atentatuetan parte hartzeagatik.<ref>[http://www.pbs.org/newshour/updates/madrid_04-11-06.html Suspects indicted in Madrid train attacks (OnlineNewsHous)]</ref>
 
[[Al Kaida]]ren parte-hartzea ez da oraindik frogatu,<ref>[http://news.independent.co.uk/europe/article1961431.ece The Independent article:]''While the bombers may have been inspired by Bin Laden, a two-year investigation into the attacks has found no evidence that al-Qa'ida helped plan, finance or carry out the bombings, or even knew about them in advance''.</ref> nahiz eta erasoen egunean Al Kaidako talde batek atentatua bere gain hartu zuen. Hala ere, [[Ameriketako Estatu BatuBatuak|Ameriketako Estatu Batuen]]en arabera talde horrek ''"ez zuen fidagarritasunik"''.<ref>[http://www.cbsnews.com/stories/2004/03/12/world/main605547.shtml CBS News. Madrid Massacre Probe Widens]</ref> [[2007]]ko abuztuan, [[Al Kaida]]k "harro" zegoela adierazi zuen Madrilgo atentatuengatik.<ref>[http://elmundo.es/elmundo/2007/08/06/internacional/1186414637.html Al Qaeda dice sentirse 'orgullosa' de la destrucción que afectó a Madrid el 11-M]</ref>
 
=== Hasierako ETAren ustezko partehartzea ===
Hasiera batean atentatua [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]] egin zuela esan zuen [[José María Aznar]]ren [[Espainiako Gobernua|gobernuak]], erasoak Espainiako hauteskunde orokorrak baino 3 egun lehenago gertatu baitziren. Orduko [[Eusko Jaurlaritza]]ko [[Juan José Ibarretxe|Juan Jose Ibarretxe]] lehendakariak ETA seinalatu zuen egile bezala, baina [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]] [[Gara]] egunkarian argitaratutako ohar batean atentatuen egiletza ukatu zuen.<ref>[http://www.cbsnews.com/stories/2004/03/15/world/main606205.shtml ''Voters Oust Spanish Government''], [[CBS News]] ''On Sunday, a Basque-language daily published a statement by ETA in which the group for a second time denied involvement in the attacks.''</ref> Beranduago, terrorista islamiarrak izan zirela frogatu zen.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/4899544.stm BBC on preparations for the trial]</ref>
 
=== Azpijokoa ===
[[Alderdi Popularra (Espainia)PP|Alderdi Popularreko]] (PP) sektore batzuek, hala nola komunikabide batzuek, esaterako ''[[El Mundo]]'' egunkariaren eta [[COPE]] irrati elizkoiaren arabera,<ref name="revenge">[http://www.opendemocracy.net/conflict-madridprevention/11-M_3341.jsp Spain’s 11-M and the right’s revenge] (Open Democracy)</ref> erasoa azpijoko bat izan zen orduko gobernua boteretik kentzeko. [[AVT|Terrorismoaren Biktimen ElkarteakElkartea]]k ere azpijokoa egon zela argudiatu zuen.
 
Teoria horiek zioten [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAk]], segurtasun indarretako kideek eta [[Maroko]]ko isilpeko zerbitzuek atentatuetan parte hartu zutela. [[CIA]] atentatuen atzean egon zelaren susmorik ez zen egon.<ref name="Herald">''[http://web.archive.org/web/20060320002153/http://www.spainherald.com/2005-03-30news.html Zaplana claims PSOE "afraid that the truth will come out"]'', ''[[The Spain Herald]]'', 30 March 2005. Recovered from the [[Internet Archive]].</ref><ref name="agujeros">[http://www.elmundo.es/elmundo/2004/04/19/enespecial/1082356558.html Los agujeros negros del 11-M] ''[[El Mundo]]'', 19 April 2004. Article defending a number of conspiracy theories related to the bombings. {{es}}</ref>
 
=== Epaia ===
Atentatuen inguruko ikerketak [[Espainiako Auzitegi Nazionala]]k egin zituen. Epaia [[2007]]ko [[otsailaren 15]] eta [[2007]]ko [[uztailaren 2]] artean ospatu zen. [[2007]]ko [[urriaren 31]]an, azken epaia eman zen eta atentatuek 191 hildako eta 2.050 zauritu eragin zituela frogatu zen. Atentatuak [[ezkutuko zelula terroristasistema|zelula]] [[jihadismo|jihadista]] batek egin zituen, hainbat kide [[Leganés]]ko pisuan beren buruaz beste egin zutenek osatutakoa hain zuzen. 11 akusatu izan ziren guztira, denak islamiarrak [[José Emilio Suárez Trashorras]] espainiarra izan ezik.
 
[[Jamal Zougam]] eta [[Othman el Gnaoui]] izan ziren zelula terroristaren buru eta 42.922 eta 42.924 urteetako kartzela-zigorrak ezarri zitzaizkien hurrenez hurren.
99. lerroa:
Atentatuak gaitzesteko [[Espainia]]n osoan ia 12.000.000 herritar kaletara irten ziren manifestaldietara. Euskal hiriei dagokienez, [[Bilbo]]n 300.000, [[Iruñea]]n 125.000 eta [[Gasteiz]]en 90.000 pertsona manifestazioetara gehitu ziren. Telebista kate nazional guztiek xingola beltza jarri zuten pantailaren goialdean eta egun osoan zehar atentatuei buruzko albistegiez hornitzen zuten programazioa.
 
Atentatuak nazioartean gaitzetsiak izan ziren. [[George W. Bush]] presidente estatubatuarrak, [[Elisabet II.a (argipena)|Elisabet II.a]] erregina ingelesak, [[Romano Prodi]] orduko Europar Batasuneko presidenteak, [[Joan Paulo II.a]] Aita Santuak, [[Nazio Batuen Erakundea]]k eta beste askok atentatuak gaitzetsi eta salatu zituzten. [[2004]]ko [[martxoaren 15]]ean, [[Europa]] mailako 3 minutuko isilunea egin zen eguerdian.
 
== Erreferentziak ==
"https://eu.wikipedia.org/wiki/2004ko_martxoaren_11ko_atentatuak"(e)tik eskuratuta