Brusela: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
40. lerroa:
== Historia ==
Brusela izena lehenbiziz Broucsella moduan agertu zen. Izenaren jatorria ''bruk (''zingira) eta ''sell'' (kokalekua, hau da, zingiraren kokaleku)<ref>Geert van Istendael Arm Brussel, uitgeverij Atlas, ISBN 90-450-0853-X</ref> hitzetatik dator. Bruselaren jatorria San Gaugericusen kapera bat izan zen, Senneko irla batean eraikita 580 urtearen inguruan<ref>"Brussels History". City-data.com. Retrieved 5 July 2009.</ref>. San Vindicianusek, Canbraiko apezpikuak, ''Bosella'' aipatu zuen 695ean<ref>Jean Baptiste D'Hane, François Huet, P.A. Lenz, H.G. Moke (1837). Nouvelles archives historiques, philosophiques, et littéraires (in French) 1. Gent: C. Annoot- Braeckman. p. 405. Retrieved 11 September 2010.</ref> oraindik herrixka bat zenean. Bruselaren fundazio ofiziala 979aren inguruan kokatzen da, Behe Lotaringiako Karlos dukeak Santa Gudulako erlikiak ekarri zituenean Moorseletik San Gaugericus kaperara. Karlosek eraiki omen zuen lehenengo gotorlekua hirian, irla berean.
Leuveneko Lambert I.ak Bruselako konderria lortu zuen Karlosen alabarekin ezkondu ondoren. Tokia ondo kokatuta zegoenez, Senneren ondoan eta Brujas, Gante eta Koloniako bidean, Brusela laster hazi eta merkataritza gune bat bilakatu zen. Haren populazioa 30.000 biztanle
▲Leuveneko Lambert I.ak Bruselako konderria lortu zuen Karlosen alabarekin ezkondu ondoren. Tokia ondo kokatuta zegoenez, Senneren ondoan eta Brujas, Gante eta Koloniako bidean, Brusela laster hazi eta merkataritza gune bat bilakatu zen. Haren populazioa 30.000 biztanle izan zenean, ondoko zingirak lehortu ziren hiriaren hazkundea errazteko. Leuveneko konteek ''Bravanteko dukeak'' titulua eskuratu zuten 1183-1184 artean. XIII. mendeak hiriak lehenengo harresiak izan zituen<ref>(Dutch) Zo ontstond Brussel Vlaamse Gemeenschapscommissie – Commission of the Flemish Community in Brussels</ref>.
[[File:Charles de France fondateur de Bruxelles 976 MOD.jpg|thumb|Lorrenako Karlos, Bruselako fundatzailea]]
Mende horretan erabaki zen agiri ofizialetan latinaren ordez, nederlandera erabiltzea.
Hiria etengabeko handitzeak behartu zuen beste harresi eraztun bat eraikitzea (1356-1383. Gaur posible da hauetariko aztarna batzuk ikustea, gehienbat eraztun txikia. Zenbait errepidek inguratzen dute alderdi zaharra adieraziz antzinako murruen lekua.
XV. mendean, Flandesko Margarita III.a eta Filipe Burusoilaren (Burgundiako dukea) ezkontzaren ondorioz, ''Valois Etxetik'' Brabanteko duke berri bat sortu zen, Antonio, Filiperen semea. Geroago, leinu hau Habsburgoekin lotu zen (Austriako Maximiliano, ''Maximiliano I.a, Erromako Enperadore Santua'', Burgundiako Mariarekin ezkondu zen, Bruselan jaioa). Brabantek independetzia galdu zen baina Brusela Herbeheretako hiriburua bilakatu zen.
1516an Karlos V.a, 1506tik Herbeheretako oinordekoa zena, Espainiako errege aukeratu zuten Bruselako katedralean. Haren aitonaren heriotzaren ondoren, Maximiliano I.a 1519an, Habsburgoren inperioa heredatu zuen, beraz, Erromako Enperadore Santua ere.
1695ean, Frantziako Luis XIV.ak agindu zuen Brusela bonbardatzea. Honek eta ondoriozko suteak eragin zuten Bruselak historian zehar izan duen hondamendirik handiena. Plaza Handia eta 4.000 etxe birrinduta gertatu ziren. Geroago, hiriko gunea berreraiki zen itxuraldaketa sakonarekin, gaur egun nabari daitekeena. 1746an Frantziak okupatu zuen hiria Austriako Ondorengotza Gerran, baina hiru urteren ondoren Austriari bueltazu zion.
| |||