Gurpil-aulki: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Hpholke wikilariak «Gurpil-aulki autonomo» orria «Gurpil-aulki» izenera aldatu du |
No edit summary |
||
1. lerroa:
[[Fitxategi:FEMA - 38018 - Wheel chairs ready for patients in Louisiana.jpg|thumbnail|Gurpil-aulki tolesgarriak.]]
'''Gurpil-aulkia''' motrizitate arazoak dituzten pertsonentzat [[laguntza tekniko]]a da. Normalean lau gurpil ditu baina badira ere hirukoak. Aulki hauen diseinua gaixotasunen arabera aldakorra da baina beti mugitzeko arazoak dituzten pertsonentzat egokituak dira. Horrelako laguntza erabiltzeko arazoa bolada baterako izan daiteke, esaterako lesio bat, edo urte askotarako zein betirako, adibidez [[paraplegia]]k afektatuak.
== Gurpil-aulki motak ==
'''Gurpil-aulki autonomoa''' bakarrik mugitzeko gai den [[gurpil-aulki]]a da; [[EHU]]ren Konputagailuen Arkitektura eta Teknologia Sailaren Behar Berezitarako Gizaki-Konputagailu Elkarrekintza Laborategian sortua. Oztopoak gainditzen edo saihesten ditu eta erabiltzaileak aldez aurretik zehaztutako lekura joateko gai da, interfaze erraz batez baliatuz.▼
Oinarrian bi motatakoak izan daitezke:
Sentsoreak eta kontrol-programa konbinatua ditu eta, horri esker, modu autonomoan mugitzen da. Ordenagailu batean ikus daitezke sentsore bakoitzaren egoera, aulkiak duen bideokamerak ikusten duen irudia eta kontrol-programak hartzen dituen erabakiak.▼
* Eskuzkoak: Erabiltzaile berak bultzatu egin du atzealdean dauden gurpilak ekiten; horretarako gurpilen gainean bi uztai daude akoplaturik. Normalean material arinez daude eginak: hegazkinetan erabiltzen den [[aluminio]], [[titanio]] [[Kevlar]] estalkiaz. Modelo batzuk tolesgarriak dira, batetik bestera errazago eramateko edo, gordetzerakoan, gutxiago okupatzeko.<ref>[http://www.who.int/disabilities/publications/technology/wheelchairguidelines_sp_finalforweb.pdf World Health Organization]</ref>
Robotika mugikorraren aurrerapenak eta kontrol konbinatuaren garapenak oinarrian hartuta, erabiltzaileak, esfortzu fisiko eta mental txikienarekin, hartu dituen erabakiak kontrolatu ahal ditu eta nabigazioa eta oztopoak gainditzeko zeregina aulkiaren kontrolatzailearen esku geratzen dira.▼
* Elektrikoak, motorrez eragindakoak. 40 edo 50eko [[anpere]]ko berriz kargatzeko [[bateria]]k izaten dituzte. Erabiltzaileak [[joystick]] baten bidez aulkia kontrolatzen du. <ref>[http://www.guiamovilidad.com/guias-de-compra/79-tiposdesillasderuedaselectricas.html GuiaMovilidad.com]</ref>
== Historia ==
[[Fitxategi:ZhugeLiang1.jpg|thumb|right|[[Zhuge Liang]] generalaren erretratoa, gurpil-aulki batean eserita.]]
Horrelako tresnen lehenengo erreferentziak [[K. a. VI. mendea]]an agertzen dira. Bi dira, alegia, urte haietako aztarnak: [[Grezia]]n [[morko]] bateko frisoan haurrentzako moldatutako gurpul-ohetxoa ikus daiteke. [[Txina]]n, bestetik, arbel harlauza bateko idazkun batean horrelako aparatua aipatu zen. Lehenengo errepresentazio grafikoa ikusteko mende asko igaro behar ziren; lehena Txinan ere topatu da, [[525]]. urtean. Dena dela, benetako lehen gurpil-aulkia [[Filipe II.a Espainiakoa]]arentzat asmatu zen, [[1595]]. urtean. <ref>http://tuspreguntas.misrespuestas.com/preg.php?idPregunta=166</ref> Lehenengo patente legala [[1869]]koa da, bestetik. Lehen gurpil-aulki elektrikoa [[1924]]an sortu zen baina zarata handia eragiten zuen. Gaur egun ezagutzen dugun aulkia [[Harry Jennings]] injineriak asmatu zuen [[1932]]an.
== Gurpil aulki autonomoa ==
▲'''Gurpil-aulki autonomoa''' bakarrik mugitzeko gai den [[gurpil-aulki]]a da; [[EHU]]ren Konputagailuen Arkitektura eta Teknologia Sailaren Behar Berezitarako Gizaki-Konputagailu Elkarrekintza Laborategian sortua. Oztopoak gainditzen edo saihesten ditu eta erabiltzaileak aldez aurretik zehaztutako lekura joateko gai da, [[interfaze]] erraz batez baliatuz.
▲
▲[[Robotika]] mugikorraren aurrerapenak eta kontrol konbinatuaren garapenak oinarrian hartuta, erabiltzaileak, esfortzu fisiko eta mental txikienarekin, hartu dituen erabakiak kontrolatu ahal ditu eta
Mota honetako ibilgailuak benetan erabilgarriak dira mugitzeko zailtasun larriak dituzten pertsonentzako, bai eta ingurune ezezagunetan (aireportuak, ospitaleak, eta abar) edo neketsuetan (erostetxe handiak, merkataritza-zentroak, eta abar) mugitu behar duten adineko pertsonentzako ere.
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}
== Ikus, gainera ==
* [[Gaigabezia]]
== Kanpo loturak ==
* [http://www.mikelan.com/mikelan/dm/sillas-de-ruedas-electricas-2771.asp?nombre=2771&cod=2771&sesion=14 Gurpil-aulki elektrikoen katalogoa.]
{{commonskat}}
[[Kategoria:Gaigabeziarako laguntza-teknologia]]
| |||