Fitoplankton: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robotak {{Commonskat}} gehitu du. Txantiloiak commons:category:Phytoplankton lotu du, Wikidataren arabera.
No edit summary
1. lerroa:
Itsas biologian edo limnologian '''fitoplankton''' planktonaren izaki autotrofoei[[autotrofo]]ei deritze. Alegia, fotosintesia[[fotosintesi]]a egiteko gai dira, euren elikagaia ekoiztuz. Izena grekeratik datorkie: alde batetik, φύτον (phyton, "landare") eta, bestetik, πλαγκτος ("plánktos", "arlote" edo "bilinbolaka doana").<ref>Thurman, H. V. (1997). ''Introductory Oceanography.'' New Jersey: Prentice Hall College. ISBN 0-13-262072-3</ref>
 
== Ezaugarriak ==
16. lerroa:
 
== Loramendua edo "bloom"a ==
[[Fitxategi:Phytoplankton SoAtlantic 20060215.jpg|thumb|250px|FlorecimientoFitoplanktona deArgentinako fitoplancton en las costas argentinaskostaldean.]]
 
Halere, azkarregi ugalduz gero, fitoplanktona zenbait arazo ekologikoren sorburu da: [[elikagai]] gehiegi egotean eta tenperatura egokia izatekotan, mikroorgansmo hauek erraz ugal daitezke erritmo oso bizkorrean. Honenbestez, loramendua edo marea gorria jazotzen da zenbait itsasotan<ref>PARDO, A. y CAMARA, N. (2004): Mareas rojas, la rebelión del plancton. Inmersión, nº 49, pp.54-60.</ref>. Egoera honetan, uraurak kolore berdexka hartzen du, baina bategun edobaten biedo egunenbiren buruan (tenperaturaren arabera) marroixka bilakatzen da. Hori planktonak elikagaiak agortzean eta hiltzen hasten denean gertatzen da. Momentu horretan, uretako organismoen deskonposaketa dela eta, oxigenoa agortzen da eta, ondorioz,horrek arrainanimalien ugariitotzea akatuakeragiten diradu. Egoera hau naturala izan badaiteke ere, eutrofizazioak[[eutrofizazio]]ak ere efektu bera du.
[[Fitxategi:La-Jolla-Red-Tide.780.jpg|thumb|left|200px|La Jollako marea gorria, [[Kalifornia]]n.]] Loramendu naturaletan elikagaien agorpenak edo tenperaturaren berrezartzeak egoera amaiarazi dezake.
 
Arestian esan bezala, marea gorrieregorria ere eragin ditzakete. Hori, zenbait organizsmok toxinak askatzean jazotzen da, hala nola: "alga marroi" deritzenak.<ref>PARDO, A. y CAMARA, N. (2004): Mareas rojas, la rebelión del plancton. Inmersión, nº 49, pp.54-60.</ref>. Hau dela eta, akuikulturako hainbat instalazio bota behar izan dituzte.<br style="clear:both" />
 
== Ikus gainera ==