21:46, 13 iraila 2013ko berrikusketa aldatu PereBot (eztabaida \| ekarpenak) Bot-ak 63.153 edits t Robotak {{Commonskat}} gehitu du. Txantiloiak commons:category:Tomar lotu du, Wikidataren arabera. ← Aurreko ezberdintasuna		20:47, 20 martxoa 2015ko berrikusketa aldatu desegin Gartxoak (eztabaida \| ekarpenak) 100.070 edits No edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
31. lerroa: \| metropolia = \| altuera = \| biztanleria = ~~43007~~40.677 \| urtea = ~~2001~~2011 \| dentsitatea = 122,71 \| web = }} '''Tomar''' (antzina ''Thomar''), [[Portugal]]eko hiri bat da~~, gaur egun, 20.000 biztanle inguru dituena~~, [[Santarem (barrutia)\|Santarem]] barrutian, [[Erdialdeko eskualde]]an eta [[Médio Tejo (azpieskualdea)\|Médio Tejo]] azpieskualdean kokatua dagoena. [[Ribatejo]] probintzia zaharrean dago. 2011eko erroldaren arabera 40.677 biztanle ditu. [[Kristoren Ordenaren komentua]] 1983an [[Gizateriaren Ondare]] izendatu zuen [[UNESCO]]k. == Biztanleria == 65. lerroa: == Geografia == ~~350,47 kilometro karratuko azalera, eta [[2001]]eko erroldaren arabera 43.007 biztanle dituen udalerri batetako hiriburua da,~~ 16 [[fregesia]]tan banatua ~~dagoena~~dago. Udalerri mugakideak, [[Ferreira do Zêzere]] iparraldean, [[Abrantes]] ekialdean, [[Vila Nova da Barquinha]] hegoaldean, [[Torres Novas]] mendebaldean eta [[Ourém]] iparmendebaldean ditu. Hiria, [[Nabão ibaia]]k zeharkatzen du,. ~~ibai~~Ibai hau, [[Zêzere ibaia]]ren ibaiadarra ~~delarik~~da, eta, Zêzere, aldi berean, [[Tajo]]rena. Portugaleko tokirik emankorrenetako batean dago. === Fregesiak ===▼ ~~[[Fitxategi:Vista de Tomar.JPG\|thumb\|left\|200px\|Tomarreko ikuspegia, atzean erromatar zubi bat duela]]~~ ~~== Ekonomia ==~~ Turismoa, gaur egun, garrantzi handieneko aktibitateetako bat da. Bisitak, [[Kristoren Komentua]]n zentratzen dira, hiriko monumenturik garrantzitsuena [[1983]]an [[UNESCO]]k [[Gizateriaren Ondare]] izendatu zuenetik. ▲== Fregesiak == [[Fitxategi:Tomartemplarschurch2.jpg\|direita\|thumb\|150px\|Kristoren Komentuko Eliza]]▼ Udalerri hau, honako 16 fregesia hauetan banatua dago: * [[Além da Ribeira]] * [[Alviobeira]] 95 ⟶ 88 lerroa: * [[Serra (Tomar)]] == ~~Ondarea~~Historia == [[Erromatar Inperioa\|Erromatarren]] ''Sellium'' hiriaren gainean eraikita dago Tomar. Ondoren [[bisigodo]]ak eta [[mairu]]ak izan ziren bertan, harik eta 1159an [[Tenpluko ordena]]k konkistatu zuen arte. Gualdim Pais maestre nagusiak fundatu zuen Tomar eta 1160an [[Kristoren Ordenaren komentua\|gazteluaren eta monasterioaren]] lehen harria ezarri zuen. Magiarekin lotzen du kondairak, izan ere zazpi muinoren erdian baitago, [[Erroma]] edo [[Jerusalem]] bezala. Ordenaren hiri nagusi bihurtu zen. * Tomarreko Gaztelua▼ * [[Kristoren Komentua]]▼ 1314an [[Klemente V.a]] Aita Santuak Tenpluko ordena deuseztu zuen baina Portugalen ''Kristoren ordena'' izenarekin aurrera jarraitu zuen taldeak. XV mendean [[Henrike Nabigatzailea]] ordenaren gobernadore bihurtu zen eta tenplarioen jakintzez baliatuz Afrika eta Atlantiar Ozeanoan espedizioak burutu zituen. Espedizio horietan lortutako aberastasunekin [[Kristoren Ordenaren komentua]] berriztu zuen. 1492an Espainiak [[judu]]ak kanporatu zituen eta asko Tomarrera etorri ziren. Honek hiriari bultzada berria eman zion. Orduko sinagogak zutik dirau oraindik. Hainbestekoa zen hiriaren ordenaren indarra Aita Santuak [[Henrike Nabigatzailea]] Portugalgo errege izendatu zuela. XVI mendean, Espainiak presionatuta, Portugaldik ere juduak kanporatuko zuen ediktua plazaratu zuen Aita Santuak. Portugalgo inkisizioa sortu zen eta judu eta kristau berri asko atxilotu, torturatu eta erre zituzten. 1550 urtea bereziki beltza izan zen. Hirian biztanleria asko jeitsi zen. Hala ere bere garrantzia mantendu zuen eta honen adierazle 1581ean bertan koroatu zela [[Filipe II.a Espainiakoa]] Portugalgo errege. XVIII mendean Tomar izan zen Portugalen industrializatu zen lehenengotako eskualdea, Kristoren ordenaren iritziaren aurka izan bazen ere. Jácome Ratton-en ehungintza lantegia ezarri zen aurrena, eta Nabão ibaiaren urarekin ekoizturiko energiak beste hainbat lantegi elikatu zituen, paper-lantegiak, fundizioak, beira, zeta eta xaboi lantegiak... XIX mende hasieran tropa Napoleondarrek hartu zuten hiria eta [[Arthur Wellesley\|Wellingtonen]] ingeles eta portugesen gudalosteak askatu zuen. 1834an ordena erlijiosoak debekatuak izan ziren. == Ondasun nabarmenak == * [[Kristoren Ordenaren komentua\|Tomarreko gaztelua]] ▲* [[Kristoren ~~Komentua~~Ordenaren komentua]] * Aqueduto dos Pegões ▲* Tomarreko ~~Gaztelua~~sinagoga * Fernando Lopes-Graça Museoa * São João Baptista Eliza ~~(Tomar)~~ == Iruditegia == <gallery> Irudi:Vista de Tomar.JPG\|Herriaren erdigunearen ikuspegia. ▲~~[[Fitxategi~~Irudi:Tomartemplarschurch2.jpg\|~~direita\|thumb\|150px\|~~[[Kristoren ~~Komentuko~~Ordenaren ~~Eliza~~komentua]]. Irudi:Tomar December 2008-17.jpg\|[[Kristoren Ordenaren komentua\|Tomarreko gaztelua]]. Irudi:Tomar - Church Joao Baptista.jpg\|São João Baptista Eliza. Irudi:TomarSynagogue2.jpg\|Tomarreko sinagoga. Irudi:Aqueduto de Pegões.jpg\|Aqueduto dos Pegões. Irudi:Municipality.JPG\|Udaletxea. </gallery> {{commonskat}}

Tomar: berrikuspenen arteko aldeak