Annualgo gudua: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary
7. lerroa:
| lekua =[[Annual]] {{MAR|1}}<br />{{coord|35.120|N|3.583|W|display=inline,title|source:eswiki}}
| emaitza =Riftarren garaipena
| gudulari1 = [[Fitxategi:Flag of the Republic of the Rif.svg|23px]] [[Rifeko errepublikaErrepublika]]
| gudulari2 = {{bandera|Espainia|1785}}
| komandante1 =[[Fitxategi:Flag of the Republic of the Rif.svg|23px]] [[Abd el-Krim|Muhammad Ibn 'Abd al-Karim al-Khattabi]]
| komandante2 ={{banderaikur|Espainia|1785}} [[Manuel Fernández Silvestre]]†<br />{{banderaikur|Espainia|1785}} [[Felipe Navarro y Ceballos-Escalera]]
| indarra1 =~15.000<br /><ref>{{erreferentzia|abizena= Regan|izena= Geoffrey |izenburua= Historia de la incompetencia militar |argitaletxea= Editorial Crítica |urtea= 2001 |orrialdea= 347}}</ref>
16. lerroa:
| galera2 =13.363 hildako edo zauritu<ref name=a>{{erreferentzia|abizena1=Long|izena1=David E.|izena2=Bernard |abizena2=Reich|urtea=2002|izenburua=The Government and Politics of the Middle East and North Africa|orrialdea=393}}</ref>
}}
'''Annualgo gudua''' (espainiar historiografian '''Annualgo hondamendia''' izenaz ezaguna, {{lang-es|Desastre de Annual}}) espainiar armadak [[Abd el-Krim]]ek zuzendutako [[rifriftar]]tarrenren aurka [[Annual]] marokoar hiritik gertu [[1921]]eko [[uztailak 22|uztailaren 22]]an jasan zuen porrot militar bat izan zen, [[Rifeko Gerra]]n [[Espainia]]ren politika kolonialaren birdefinizioa ekarri zuena.
 
Porrotak eragin zuen krisi ekonomikoa [[Alfontso XIII.a Espainiakoa]] erregearen [[Borboien berrezarkuntza (Espainia, 1874-1931)|monarkia liberalaren]] oinarriak ahuldu zituzten arrazoi nagusietako bat izan zen<ref>{{erreferentzia|orrialdea=102|izenburua=Rebels in the Rif - Abd El Krim and the Rif Rebellion |izena= David S. |abizena= Woolman |argitaletxea= Stanford University Press |urtea=1968}}</ref>. Horrela, Annualek sortutako arazoak [[Miguel Primo de Rivera]]ren estatu kolpe eta [[Primo de Riveraren diktadura|diktaduraren]] zuzeneko jatorria izan ziren.
 
== Aurrekariak ==
[[1920]]ko [[otsailak 12|otsailaren 12]]an, [[Manuel Fernández Silvestre]] jeneralak [[Melilla]]ko Komandante Orokor kargua hartu zuen. [[Alhucemas]]eko badiara iristeko ideiarekin, izaera gerlariena zuten riftar tribuen operazio gunea zena, [[1921]]eko urtarrilean aurrerakada hasi zen geratzen zen erresistentzia urriarekin amaitzeko. Enpresa oso arriskutsua zen, espainiar soldaduak —gehienbat derrigorrezko soldadutzatik zetozen—, oso gutxi entrenatuta baitzeuden, gaizki ordaindu eta elikatuta, okerrago armatuta ([[fusil]] eta artilleria astun eta zaharrekin) eta are oinetako okerragoak jantzita (abarkak eta [[alpargata]]k): berehala jotzen zuten behea eta erabateko beldurra zieten riftarrei. Era berean, ustelkeria kasu nabarmenak zeuden, bai intendentzia eta ofizialitate arloan, baita soldaduen artean ere, batzuek euren fusil eta munizioa riftarrei saltzen zizkietenlakozizkietelako.
 
Alabaina, [[1920]]ko [[maiatza]] eta [[1921]]eko ekaina bitartean, Silvestrek aurrerapen ikusgarria egin zuen, azkarra eta hildakorik gabea: 130 kilometro aurrera egin zituen Rifen 24 operaziotan, 46 posizio berri ezarriz bere armadan, ia hildakorik jasan gabe; [[Tafersit]] okupatu zuen, frontea [[Amekran ibaia|Amekran ibairaino]] aurreratu zuen eta [[Beni Ulixek]], [[Beni Said]] eta [[Temsaman]]eko kabilen mendekotasuna lortu zuen. haien buruzagiekin akordioetara iritsi zen, euren adiskidetasunaren truke dirua eskainiz. Espainian jende guztiak pentsatzen zuen azkenean [[Al-Hoceima]]ko badiara iritsiko zela eta Marokoko sarraskia amaituko zela.